Çin’ın Xian kentindeki antik ‘Terracotta (Pişmiş Toprak) Askerleri’nin sergilendiği yere yakın bir bölge daha var ki, en az bu ordu kadar ilgi çekici… Shannxi Fupping Seramik Sanatı Köyü 12 bin metrekarelik bir alana yayılıyor. Yerli ve yabancı turistlerle seramik sanatçılarının yoğun ilgisini çeken köyde her gün yüzlerce turist buradaki müzeleri ve atölyeleri ziyaret ediyor. Köyde herkesin kendi seramiklerini yapabileceği atölyeler, restoranlar, hatta oteller bile var. FLICAM ise yaklaşık 15 yıl önce köyün sahibi Xu Dufeng ve küratör I Chi Hsu tarafından kuruldu. Yapı; ana müze binasının yanı sıra farklı ülkelerin pavyonları ve bir dokümantasyon merkezinden oluşuyor. Müzede Fransa, İskandinavya, Avustralya, Amerika, İngiltere, Hollanda ve Belçika pavyonları vardı. Şimdi bunlara Türkiye de eklendi.
ÇİN’DE VE ANADOLU’DA SERAMİK
Türkiye bölümün küratörlüğünü Hacettepe Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Seramik Bölümü öğretim görevlisi Mutlu Başkaya yaptı. Çağdaş Türk Seramiği’ni temsil eden pavyonda Mutlu Başkaya, Prof. Kaan Canduran ve Prof. Sevim Çizer’in yapıtları yer alıyor. Bu konuda özverili bir çaba harcayan Başkaya, “Bu köye ilk ziyaretimde iki karar almıştım” diyor, “Bir gün burada eserler üretmek ve sürekli olarak sergilenmesini sağlamak; ikincisi ise Türk Müzesi’ni kurmak”.
Diyebilirsiniz ki böyle bir köy Çin için uygun; seramik Çin kültüründe önemli bir yere sahip ve geçmişi İ.Ö. 6500’lere yani Neolitik döneme kadar uzanıyor. Evet ama aynı şey Anadolu için de geçerli; seramiğin bu topraklarda da 8 bin 500 yıllık bir geçmişi var. Mezopotamya ve Akdeniz havzası arasında bir köprü oluşturan Anadolu’nun en önemli seramik buluntuları Çatalhöyük’ten…
ÇANAKKALE’YE BİR MÜZE
Arkeolojik müzeleri bir kenara bırakırsak, çağdaş bir seramik müzesini çoktan hak etmiyor muyuz? Bu konuda çabalar yok değil aslında… Mesela Çanakkkale Seramik Müzesi; tarihi er hamamının Belediye tarafından restore edilerek kültürel yaşama bir müze kazandırılması önemli bir adım. Burada hem geleneksel Çanakkale Seramikleri ve bu seramiklerin günümüz şartlarındaki üretimleri sergileniyor hem de çağdaş seramik sergileri açılıyor. Çanakkale’de Çin’deki Fupping Uluslararası Seramik Sanatı Köyü gibi bir merkez neden olmasın? O bölge Çanakkale Seramik Fabrikaları gibi dev bir kuruluşun da bulunduğu yer; üstelik kurucusu İbrahim Bodur’un adını taşıyan bir koleksiyonu var. Çan’daki fabrikadaki küçük müzede yerli yabancı çağdaş sanatçıların yapıtları yer alıyor. Türkiye Seramik Federasyonu’nun elinde de Türk seramik sanatçılarının yapıtlarının yer aldığı ve Türkiye’de çağdaş seramiğin panoramasını ortaya koyan bir koleksiyon var. Bu koleksiyon bir müzenin çekirdeğini oluşturabilir.
DÜNYA DÖRDÜNCÜSÜ
Bugün Türkiye, Avrupa’nın üçüncü en büyük seramik karo ihracatçısı… 104 milyon m²’yi aşan ihracatı ile dünyanın dördüncü büyük ihracatçı ülkesi… Seramik kaplama malzemeleri sektöründe dünya üretiminin yüzde 3.2’sini, Avrupa üretiminin ise yüzde 11’ini karşılıyor. Avrupa’nın en büyük seramik sağlık gereci üreticisi ve Avrupa’da en fazla vitrifiye ihracatı yapan ülke… Böyle bir endüstriyel altyapının tasarım ve sanattan kopmaması; sanatsal seramik çalışmalarını desteklemesi gerekiyor. Devlet yapmıyorsa özel sektör pek alâ yapabilir. En önce de bir müze…
