Çok Kutuplu Dünya Düzeninde Almanya, Birleşik Krallık ve Fransa Arasındaki İlişkiler

Almanya, Birleşik Krallık ve Fransa, çok kutuplu dünyaya yönelik stratejileri kapsamında kendi aralarındaki ilişkileri düzenlemeye devam ediyor. Bu bağlamda iş birliğinin geliştirilmesine yönelik irade mevcut. Özellikle savunma ve güvenlik alanında iş birliği tesis edileceği bir süredir ifade ediliyordu. Birleşik Krallık- Avrupa Birliği Zirvesi ‘nde (19 Mayıs 2025) taraflar arasında önemli kararlar alınmış, ikili anlaşmalarla iş birliğinin devam edeceği belirtilmişti.

Bu doğrultuda temmuz ayında somut gelişmeler yaşandı. Birleşik Krallık-Fransa Zirvesi (8-10 Temmuz) kapsamında Fransa Cumhurbaşkanı Macron Londra’ya devlet ziyareti gerçekleştirdi. Ukrayna’ya güvenlik garantisi verilmesinde ve savunma sanayiinde ortak projeler oluşturulmasında mutabık kalındı. Enerjide iş birliği kapsamında Fransız enerji şirketi EDF’ nin, İngiltere’nin enerji güvenliğinde önemli bir yer tutan Sizewell C nükleer santral inşasına 1,5 milyar dolarlık yatırım yapacağı duyuruldu.

Almanya-Birleşik Krallık dostluk anlaşması Almanya Şansölyesi Merz’ in 17 Temmuz Londra ziyaretinde imzalandı. Anlaşmanın odak noktası dış politika, güvenlik ve savunma iş birliğidir (Ondarza, 2025). Savunma sanayii ürünlerinin ihracatında koordinasyon ve derin hassas vuruş yeteneğinin geliştirilmesini de kapsamaktadır. Ukrayna’ya güvenlik garantisi verilmesi ve askeri mühimmat sağlanmasında Birleşik Krallık ve Almanya birlikte çalışacaktır. Almanya’nın Avrupa güvenliğinde daha fazla mali sorumluluk alması için borç freni uygulamasını esnetmesinin nedeni bugün daha net anlaşılmaktadır. Almanya’nın savunma harcamalarında artışa gitmesinin Fransa tarafından memnuniyetle karşılandığı, Ukrayna meselesine ilişkin temel konularda ortak anlayış ve Macron ile Merz (Alman-Fransız iş birliğine olan inancı sıklıkla gündeme gelmektedir) arasında dinamik bir çalışma ilişkisi tesis edildiği de genel kabul görmektedir (Maillard, 2025).

Brexit’ ten yaklaşık on yıl sonra Birleşik Krallık, Almanya ve Fransa arasında anlaşmaların imzalanması ortak menfaatler temelinde olmuştur. Rusya-Ukrayna savaşı tarafların dış politika, savunma ve enerji alanlarında ortak hareket etmesini gerekli kılmaktadır (Wright, 2025). Rusya-Ukrayna savaşının kısmi yakınlaşma sağladığı doğrudur. Lakin Birleşik Krallık Avrupa’yla ilişkilerini geliştirirken küresel çıkarlarını da takip etmekte, önemli ticaret anlaşmaları yapmaktadır. ABD ile ticaret anlaşması 8 Mayıs’ta, Hindistan ile Serbest Ticaret Anlaşması 24 Temmuz’da imzalanmıştır. Birleşik Krallık-Çin ticaret müzakerelerinin Eylül ayında Çin’de yapılması beklenmektedir. Birleşik Krallık’ın ABD-Çin stratejik rekabetinde gerekirse ABD’ye rağmen politikalar geliştirmesini savunan görüşler (Matthews , 2025) göz önüne alındığında önemli bir gelişmedir.


Kaynakça

Maillard, S. (2025) Merz and Macron can restart Europe’s Franco–German engine. Chatham House.

https://www.chathamhouse.org/2025/05/merz-and-macron-can-restart-europes-franco-german-engine

Matthews, W. (2025) What the UK must get right in its China strategy. Chatham House.

https://www.chathamhouse.org/2025/07/what-uk-must-get-right-its-china-strategy/03-selectively-encouraging-chinese-investment

Ondarza, N.V. (2025) After Brexit: E3. New treaty puts UK, Germany and France back at the heart of European security. Chatham House.

https://www.chathamhouse.org/2025/07/after-brexit-e3-new-treaty-puts-uk-germany-and-france-back-heart-european-security

Wright, G. (2025) The Channel Narrows: A new deal between the United Kingdom and the EU could herald more ahead. GMF.

https://www.gmfus.org/news/channel-narrows

Wright, G. (2025) The Franco-British Summit: back in business. UK in a Changing World.

https://ukandeu.ac.uk/the-franco-british-summit-back-in-business/

Bunları da sevebilirsiniz