Koruma altındaki Akdeniz foklarının yaşam alanında, 10 gün önce yıkımı engellenen iskele için İzmir Büyükşehir Belediyesi ekipleri, Sahil Güvenlik ve Jandarma güçleri yeniden bölgeye geldi…
Özel Çevre Koruma Bölgesi Karaburun’da Akdeniz Fokları Monachus Monachusların yaşam ve üreme alanı olan Ayı Balığı koyunda kaçak iskelenin sökümüne başlandı. İzmir Büyükşehir Belediyesi ekipleri, jandarma ve sahil güvenlik güçlerinin yıkım için yeniden gelmeleri üzerine, For Yuo 35 adlı işletmenin yetkilileri kaçak iskeleyi sökmeye girişti.
Uluslararası Sözleşmelerle koruma altına alınan de Akdeniz Foku Monachus Monachuslar için uzun bir uğraşıdan sonra olumlu bir adım geldi.Türkiye’nin de imza attığı ;
• Akdeniz’in Kirlenmeye Karşı Korunması (Barselona) Sözleşmesi (1981)
• Akdeniz’in Deniz Çevresinin ve Kıyı Alanlarının Korunması Sözleşmesi (Barselona Sözleşmesine değişiklik getiren sözleşme) (2000)
• Avrupa Yaban Hayatı ve Yaşam Ortamlarının Korunması (Bern) Sözleşmesi (1984)
• Akdeniz’de Özel Koruma Alanları ve Biyolojik Çeşitliliğe İlişkin Protokol (2002)
• Nesli Tehlikede Olan Yabani Hayvan ve Bitki Türlerinin Uluslararası Ticaretine İlişkin Sözleşme – CITES (Washington) (1996)
• Biyolojik Çeşitlilik Sözleşmesi (1996) ayrıca ÖÇKB olan yerleşimde başta Sualtı Araştırmaları Derneği/Akdeniz Foku Araştırma Grubu (SAD-AFAG) ve Karaburun Yerel Fok Komitesi ile ilçedeki sivil toplum kuruluşları ve yurttaşların uzun dönem verdiği mücadelede olumlu bir sonuç verdi…
Yaklaşık bir yıldır kaçak iskelenin yıkımı için sergilenen uğraşıya karşın 22 Temmuz’da bölgeye gelen büyük şehir belediye ekipleri, sahil güvenlik ve jandarma, işletme yöneticileri ve çalışanlarının direnişiyle karşılaşmış, yıkım engellenmişti. Bu durum “ devletin gücü bir işletmeye yetmiyor mu “ tartışmalarını beraberinde getirmişti.
Bu kez 2 Ağustos sabah saatlerinde belediye, jandarma ve sahil güvenlik ekipleri yıkım için yeniden bölgeye geldi. Bu kez işletme yetkilileri herhangi bir engellemede bulunmadı ancak iskeleyi kendilerinin sökeceklerini belirtti.
Anlaşma sağlanmasının ardından kaynak makinalarıyla söküm işlemlerine başlandı.
Öğle saatlerine kadar küçük bir bölüm söküldü. Belediye yetkilileri sökümün iki gün içinde tamamlanacağını açıkladı.
Olay yerinde gelişmeleri gözleyen Sualtı Araştırmaları Derneği/Akdeniz Foku Araştırma Grubu’ndan (SAD-AFAG) Ozan Veryeri, bir hafta önce işletmenin bitişiğindeki mağaralarda fokları ve yavruları yeniden gördüklerini belirterek şunları söyledi:
“ Burası foklar için çok önemli bir alan. Mutlak korunması gerekiyor. Daha geçen hafta mağaralardaki fokları çektik ve belgeledik. Şu anda kaçak iskelenin kaldırılması için nihayet olumlu bir adım atıldı. Aslında değil iskele, bölgede bu ve benzeri işletmelerin olması bile çok sakıncalı. Bu sadece foklar için değil, dünyamız ve bizim geleceğimiz açısından da çok önemli.”
SÜREÇ NASIL İŞLEDİ.
Geçen temmuz ayında iskelenin yıkımının engellenmesinin ardından Sualtı Araştırmaları Derneği/Akdeniz Foku Araştırma Grubu (SAD-AFAG) şu açıklamayı yapmıştı :
“…Karaburun-Ildır Körfezi Özel Çevre Koruma Bölgesi sınırları içinde, 1/25000 Ölçekli Nazım İmar Planı Plan Hükümlerinde Akdeniz Foku ve yaşam alanlarına ilişkin plan notları da olan Mordoğan Ayıbalığı Mevkii, dünya çapında nesli tehlike altında olan Akdeniz foklarının ülkemizdeki nadir yavrulama ve yaşam alanları arasında.
Akdeniz Fokları bu kayalık alanlardaki mağaralarda iki yılda bir yavru doğruyor ve hem insan baskısı hem de doğanın sert koşullarına karşı neslini sürdürmeye çalışıyor. 4,5 ay boyunca mağaralarda yavrusunu emziren Akdeniz Fokları daha sonra mağara dışında yüzmeyi öğretiyor. Akdeniz Foklarının son sığınakları olan bu mağaralar ve çevresindeki karasal ve denizel alanlar özellikle korunması gereken alanlar. Bu nedenle mağara önü, üstü ve çevre alanının korumadaki önemi büyük.
Yerel yöneticilerin ve bu alanlardan yararlanan işletmelerin korumada duyarlı davranması öncelikli olmalı. Zira nesli tehlike altında olan canlıların yaşam alanları ile birlikte korunması hem ulusal mevzuatımız hem de taraf olunan uluslararası sözleşmelerde taahhüt altındadır.
Akdeniz Foku ve yaşam alanları titizlikle korunması gerekirken Mordoğan Ayıbalığı’ndaki iskele, doğal yaşam ve dokunun nasıl önemsenmeden kullanıldığının somut bir örneği.
Karaburun Yarımadası ÖÇK Bölgesi kapsamında koruma koşullarının oluşturduğu bir bölge olması gerekirken yanlış uygulamaların cirit attığı bir bölge durumuna geldi. Mordoğan Ayıbalığı’nda 1 yılı aşan sürede ruhsatsız bir iskelenin kurumların yetki tartışmalarıyla ayakta kalması ve bu ayakta kalışa kurumların seyirci kalması çözüm üretememesi üzüntü verici. Turizm sezonu öncesi ortadan kaldırılması gereken kaçak iskele yıkımının temmuz ayına kadar ertelenerek gelmesi ve yıkımının gerçekleşmemesinden tüm ilgili kurumlar sorumlu.
Kıyı alanlarında benzer kaçak yapılaşmaların tekrar yaşanmaması adına Çevre Şehircilik Bakanlığı Tabiat Varlıkları Koruma Genel Müdürlüğü’nden Karaburun-Ildır Körfezi Özel Çevre Koruma Bölgesi Yönetim Planları sürecinde Mordoğan Ayıbalığı Mağarası denizel ve karasal alanını “Kesin Korunacak Hassas Alan” olarak ilan etmesini bekliyoruz …”