11-15 Mart 2019 tarihleri arasında Hindistan’ın başkenti Yeni Delhi’de düzenlenen Vision for Future-2019 (Gelecek için Vizyon-2019) etkinliğine Türkiye delegesi olarak katıldım. Etkinlik, BRICS-IF (BRICS-Uluslararası Forum) ve International Federation of Indo-Russian Youth Clubs (Uluslararası Hint-Rus Gençlik Kulüpleri Federasyonu) işbirliği ile düzenlendi. Bu sene ikincisi düzenlenen etkinlik, aslında Hindistan Dışişleri Bakanlığı ve Rusya Federasyonu Hindistan Büyükelçiliği tarafından başlatılan ve BRICS-IF tarafından uygulamaya konulan bir inisiyatif. İnisiyatifin temel amacı dünyanın farklı yerlerinde yaşayan, geleceğe yön verecek gençler arasında barış ve refah temelinde kurulacak yeni bir dünya için özellikle siyasal ve insani konularda işbirliğini ve eşgüdümü arttırmak. Etkinliğe, 4 kıtadan ve yaklaşık yirmi ülkeden, pek çok genç bürokrat, kamu görevlisi, akademisyen, girişimci, siyasal parti temsilcisi, hatta milletvekili katıldı.
International Congress of Youth Parliament-ICYP (Uluslararası Gençlik Parlamentosu Kongresi) ve Global Entrepreneurship Network-GLEN (Küresel Girişimcilik Ağı) buluşmalarının da gerçekleştirildiği etkinlik hayli yoğun geçti. Amacına uygun olarak katılımcılar arasında geleceğe taşınacak bağların tohumlarını serpmeyi de başardı kanımca. Bunda BRICS-IF Başkanı Purnima Anand ve BRICS-IF’in Uluslararası Projeler biriminin başkanı Rishabh Sethi’nin çok büyük emekleri olduğunun altını çizmek isterim. Anand, konukların her birisiyle cana yakın bir profesyonellikle ilgilenmesine ek olarak, gençliğin ruhunu anlayan yaklaşımıyla hepimizin gönlünde taht kurdu. Sethi ise organizasyonun düzenlenmesinden yürütülmesine ve sonlandırılmasına kadar her aşamasında insanüstü bir çaba ile etkinliğin başarısının en önemli mimarlarından birisi oldu. Sethi’nin, etkinliğin kapsamının geliştirilmesinde ve sonraki etkinliklerin de en az bu denli başarılı geçmesinde ve katılımcılar arasında kurulan bağların geliştirilmesinde çok büyük katkıları olacağından, hiç kuşkum yok. Bu nedenle, Anand ve Sethi’ye ayrıca teşekkür etmeyi de borç bilirim.
Uzun zamandır, alternatif bir dünya düzeninin olanaklılığı üzerine düşünen, tartışan ve üretmeye çalışan bendeniz için bu etkinliğe katılmak elbette heyecan vericiydi. Beni heyecanlandıran şeylerin başında muhtemelen dünyanın en kendine özgü ülkelerinden birisi olan Hindistan’ı ve bu ülkenin başkenti olan Yeni Delhi’yi görmek geliyordu. Yeni Delhi’ye, bu kentteki yaşama, Hint toplumuna yönelik kimi önemli gözlemlerim oldu tabii ama etkinliğin yoğunluğu nedeniyle bu kenti arşınlamaya yeterince zaman ayıramadım. Dolayısıyla, Yeni Delhi, görülecek yerler listemdeki yerini hala koruyor diyebilirim.
Üzerinde durmam gereken ve taze bir uluslararası ilişkiler doktoru olarak beni bu etkinliğe katılmaya teşvik eden daha önemli bir konu var. Bu da, BRICS dinamiklerini, BRICS’in düzenleyicilerinden olduğu bir etkinlikte, hem de Bağlantısızlar Hareketi’nin liderlerinden Nehru’nun ülkesinde gözlemleme fırsatı. Hem nostaljik hem de bakışları geleceğe uzanan bir heyecan kaynağıydı bu. Purnima Anand Vision for Future-2019 etkinliğinin geçmiş ve gelecek arasında bağ kurmayı hedeflediğini söylediğinde, belki de bu nedenle doğru yerde olduğumu anladım. BRICS’in geçmiş ve gelecek arasındaki bağı nasıl kurmayı hedeflediğini anlamak için özellikle davetli konuşmacıların söylemlerini, hazırlanan tanıtım ve davet metinlerini çözümlemeye çalıştım. Tanıtım ve davet metinlerinde dikkatimi çeken ilk şey aslında küreselleşmeyle ve neoliberalleşmeyle birlikte gündemimize giren kavramlara sıklıkla gönderme yapılmasıydı. Konuşmalar ise, BRICS’in yeni, adil ve eşitlikçi bir dünya düzeni vurgusuna, içişlerine karışmama, egemenlik ve toprak bütünlüğü gibi kavramlara daha fazla odaklanıyordu. Dolayısıyla, kurulacak geleceğin ne denli “yeni” ve ne denli “alternatif” olacağına ilişkin kuşkuların kafamda silindiğini söyleyemem. Etkinliğe yönelik siyasal gözlem ve izlenimlerimi ifade ettiğim bir yazı, ODA TV’de “Yeni Delhi’de neler oldu” başlığıyla yayınlandı. Dilerseniz, gözlem ve izlenimlerimi oradan okuyabilirsiniz.
Etkinliği benim açımdan ilginç kılan diğer bir boyutu ise tamamen beklenmedik biçimde karşıma çıktı. Bulgaristan’da başlatılan ve bu etkinlik sayesinde Türkiye Büyükelçisi olduğum Barış Hareketi’nden (Peace Movement) Yeni Delhi’de haberdar oldum. Barış Hareketi en basit ifadeyle, artan militerleşmeye karşı çıkan, içişlerine karışmama ve egemen devletlerin toprak bütünlüğünün korunması ilkelerini ve çatışmalara müdahil olmamayı savunan bir hareket. Hareketin lideri Plamena Zayachka Barış Hareketi ile ilgili düşüncelerimi anlattığım bir yazı yazmamı istediğinde Türkiye’nin bulunduğu coğrafyanın acılarından bahsettim. Yalnızca benim tanık olduğum, Körfez Savaşları, Kafkasya’daki savaşlar, Yugoslavya’nın parçalanması süreci, Irak İşgali, şimdi Suriye… Her birisi de Barış Hareketi’nin odaklandığı sorunlardan dolayı kangrenleşmiş, bu coğrafyayı kana ve göz yaşına boğmuş sorunlar değil mi?
Vision for Future etkinliğinin bana kazandırdığı en önemli şey ise hiç kuşkusuz farklı ülkelerden gençlerle tanışma olanağı oldu. Çoğunun yaşı benden küçüktü. Her birisi pırıl pırıl insanlar. En güzeli ise, dünyanın farklı yerlerinden gelen bu güzel insanlarla aslında yoldaş olduğumuzu keşfetmekti. Katılımcılar arasında emperyalizm hatta kapitalizm karşıtı rüzgarlar esiyordu. Amerika’dan Avrupa’dan Asya’dan Afrika’dan gelen bu güzel insanlarla benzer bir gelecek düşlediğimizi anlamaya paha biçilemezdi. Bunda, etkinliğin seminerler biçiminde değil de forum biçiminde düzenlenmesi, herkesin söz hakkının olması ve herkesin fikirlerine değer verilmesinin önemli bir payı olduğu göz ardı edilemez.
Etkinlikte de dikkat çektiğim önemli bir konuyu burada da dile getirmek istiyorum. Bana sorarsanız, bu etkinlikte daha fazla ülkeden daha fazla katılımcı olmalıydı. İran’dan, Küba’dan, Venezüella’dan Vietnam’dan, Filistin’den ve daha pek çok ülkeden… Daha katılımcı bir yapı, geleceğin mimarlarının daha farklı gerçeklere aşina olması, daha çok paylaşım geleceğin daha bizim olması anlamına gelecektir. Sonraki senelerde bu eksikliğin giderilmesi için önemli adımlar atılacağından hiç kuşkum yok. Nitekim Hindistan’ın seçim gündemi ve Pakistan ile olan sorunları nedeniyle pek çok katılımcının vize sorunu yaşadığını ve etkinliğe katılamadığını da öğrendik. Gelecek daha adil, eşitlikçi ve gerçekten yeni bir dünya düzeni düşleyenlerin olsun! Gelecek bizim olsun!