Eski Mısır Tıp ve Eczacılık

Eski Mısır,Nil Vadisi’nin uçsuz bucaksız nimetlerinden yararlanmayı bilen bir kavmin başarılarıyla doludur.Çağımızın bilim ve teknolojisinin temellerinin atıldığı en önemli uygarlıklardan biri olan Mısır Uygarlığı,matematik,geometri,mimari ve tıp alanında önemli gelişmelerin yaşandığı,bu gelişmelerin Mısır toprakları dışında üne ulaştığı bir uygarlıktır.Verimli toprakların kısıtlı ve Nil Vadisi’nde toplanmış olduğu bölgede,Nil Nehri Eski Mısır’ın yaşamsal faaliyetlerinin sağlandığı kalbi olmuştur.Nehrin taşma zamanlarının hesaplanmasının zorunluluk haline gelmesi,anıt mezar niteliğinde olan piramitlerin yapılması,mumyalama tekniğin geliştirilmesi matematik, astronomi gibi bilimlere kaynak oluşturmuştur.Kendine has özelliklerin öne çıktığı bu medeniyet,günümüzde hala kullanılan bazı icatların da temelinin atıldığı bir medeniyettir.

Eski Mısır’a Genel Bir Bakış

Etkili ve geniş bir yönetimin mevcut olduğu eski Mısır, firavunlar tarafından yönetilmiştir. Firavunların despotizmi,yaşadıkları eski çağlar göz önüne alındığında adil olduğu kabul edilen yasalarla yumuşatılmıştır.Siyasi birliklerini M.Ö. 4000’li yıllarda tamamlayan Mısırlılar,iki karışıklık dönemi hariç iki bin yıldan fazla bir süre boyunca birleşik halde kalmışlardır.Başlıca eski krallık,orta krallık ve yeni krallık dönemlerinden oluşan birleşik yönetim ve karışıklık dönemlerini belirten tablo şu şekildedir;

Sülaleler Tarihler (yaklaşık olarak) Dönemler I.-II. Sülaleler M.Ö. 3100-2686 İlk sülale dönemi III.-VI. sülaleler M.Ö. 2686-2160 Eski krallık VII.-X. sülaleler M.Ö. 2160-2049 Karışıklık dönemi XII.-XII. sülaleler M.Ö. 2040-1786 Orta krallık XIII.-XVII. sülaleler M.Ö. 1786-1567 Karışıklık dönemi XVIII.-XX. Sülaleler M.Ö.1567-1085 Yeni krallık XXI.-XXXI. Sülaleler M.Ö. 1085-332 Çöküş M.Ö. 1100 yılından M.Ö. 525 yılına kadar olan süre gerileme devri,M.Ö. 320 ve 330 arasında Büyük İskender ve Ptoleme krallarının hakimiyeti ardından Roma İmparatorluğu’nun hakimiyetine giren Eski Mısır Medeniyeti son bulur.

TIP

Mısırda hastalıkların iyileştirilmesi için hem doğa üstü inanışlar hem de tıbbi uygulamalara başvurulmuştur ruhlar ve şeytanların hastalık nedeni olduğuna inanılmıştır.

Tıbbi uygulamalarla doğaüstü inançlar iç içedir.bu nedenle Mısırdaki doktorlar aynı zamanda din adamlarıdır.Cerrahi,otopsi,mumyalama ve inançla tedaviye kadar pek çok alanda faaliyet göstermişlerdir.Mumyalama geleneği cerrahi ve temel anatomi hakkında bilgi sahibi olmalarına yol açmıştır.

Mısır’da her organın bir tanrıyla ilgili olduğuna ve bu tanrıların hastalıkları tedavi ettiklerine ve bazı tanrıların da hastalıkları önleyici olduklarına inanılmıştır. Örneğin Sekhmet tanrısının salgın hastalıkları yaptığına ve tedavi ettiğine inanmışlardır.Fa ve İsis de bu tanrılardandır.Üçüncü sülale döneminde yaşamış ve bir çok alanda başarılar göstermiş bir hekim olan imhotep ise tıp tarihine ilk hekimlerden biri olarak geçmiştir ve sonradan tanrılaştırılarak bu tanrıların en önemlisi olmuştur.

Kahun Papirüsü, Smith papirüsü, Ebers Papirüsü, Hearst Papirüsü, Berlin Papirüsleri, Brooklyn Papirüsü ve Kalsberg Papirüsü, mısır tıbbı hakkında bilgi vermektedir. E. Smith ve Ebers papirüsü hem hastalıklarla ilgili hem de hastaların vaka geçmişleri hakkında bilgi vermektedir

Ebers papirüsünde 14 yaşında sünnet yapıldığı anlaşılmaktadır..sünnet dışında bazı ameliyatların da yapıldığı papirüslerden anlaşılmaktadır ancak cerrahinin vücudu açacak kadar gelişmediği görülmektedir.

Heredot ise Hekimlikte Mısırlıların aşırı uzmanlaşmış olduğunu savunmuştur.

Jinekoloji,hazım bozuklukları,göz hastalıkları gibi alanlarda tedavi yöntemleri geliştirmişlerdir.Mısır’da yetişen hekimlerin ünü Mısır dışındaki yerlere de ulaşmıştır. Mısırlı bir göz hekimi,M.Ö. 6. yüzyılda Pers Krallığı’nı kuran Kiros tarafından çağrılmıştır.Bu,ünü Mısır’ın dışına çıkan Mısırlı hekimlerin başarısının bir kanıtıdır.Cerrahide çok başarılı oldukları söylenemese bile tıpta devrine göre ileride olduklarını söylemek mümkündür.

Dört metre uzunluğunda olan Edwin Smith papirüsünde verilen bilgiler bir cerrahi kitabı olma niteliğindedir.Bu papirüste kırk sekiz tıbbi müdahaleden bahsedilmektedir.Omurga yaralanmalarının tedavisinden dahi bahsedilen papirüste,en dikkat çekici özellik ise hastalığın teşhisi,incelenmesi,gözlenmesi sırasıyla ve metodla yapılmıştır.Tıbbi terimlerin izahı da anlatılmıştır.

Papirüslerden ve mumyaların incelenmesinden anlaşılmaktadır ki eski Mısırlılar romatizma,kemik veremi, felç, damar hastalıkları, çiçek gibi hastalıkları bilmekteydiler.Kanserin bilinmediği anlaşılmaktadır.

ECZACILIK

Mısırlılar,hastalıkların tedavisinde kullandıkları ilaçların yanında geleneksel inançları doğrultusunda kertenkele kanı,domuz kulağı kaplumbağa beyni gibi şeyler de kullanmışlardır.Ebers papirüsünde kullanılan ilaçlar gösterilmiştir.Bu papirüsten anlaşılacağı üzere Mısırlılar’da ileri bir eczacılık bilgisi mevcuttur.Ebers papirüsünde loğusa hummasından yılan sokmasına kadar pek çok hastalığın tedavisi için ilaç gösterilmektedir.

KAYNAKLAR

Demir, M. (2012) Heredotos ve Yabancı Kültürler : Mısır Örneği,Tarih İncelemeleri Dergisi Nawar, N. Academic Journal of Interdisciplinary Studies Published by MCSER-CEMAS-Sapienza University of Rome

Ronan, C.,(2003) Bilim Tarihi, 1. Baskı, Tübitak Yayınları, AnkaraSaraç, C. , A. A. Ü. D. T. C. Fakültesi Dergisi F.- 8

Ceran,B. (2008) Antik Mısır ve Eski Anadolu Uygarlıklarında Tıp, Konya

Bunları da sevebilirsiniz

Bir cevap yazın

Eski Mısır Tıp ve Eczacılık

Eski Mısır,Nil Vadisi’nin uçsuz bucaksız nimetlerinden yararlanmayı bilen bir kavmin başarılarıyla doludur.Çağımızın bilim ve teknolojisinin temellerinin atıldığı en önemli uygarlıklardan biri olan Mısır Uygarlığı,matematik,geometri,mimari ve tıp alanında önemli gelişmelerin yaşandığı,bu gelişmelerin Mısır toprakları dışında üne ulaştığı bir uygarlıktır.Verimli toprakların kısıtlı ve Nil Vadisi’nde toplanmış olduğu bölgede,Nil Nehri Eski Mısır’ın yaşamsal faaliyetlerinin sağlandığı kalbi olmuştur.Nehrin taşma zamanlarının hesaplanmasının zorunluluk haline gelmesi,anıt mezar niteliğinde olan piramitlerin yapılması,mumyalama tekniğin geliştirilmesi matematik, astronomi gibi bilimlere kaynak oluşturmuştur.Kendine has özelliklerin öne çıktığı bu medeniyet,günümüzde hala kullanılan bazı icatların da temelinin atıldığı bir medeniyettir.

Eski Mısır’a Genel Bir Bakış

Etkili ve geniş bir yönetimin mevcut olduğu eski Mısır, firavunlar tarafından yönetilmiştir. Firavunların despotizmi,yaşadıkları eski çağlar göz önüne alındığında adil olduğu kabul edilen yasalarla yumuşatılmıştır.Siyasi birliklerini M.Ö. 4000’li yıllarda tamamlayan Mısırlılar,iki karışıklık dönemi hariç iki bin yıldan fazla bir süre boyunca birleşik halde kalmışlardır.Başlıca eski krallık,orta krallık ve yeni krallık dönemlerinden oluşan birleşik yönetim ve karışıklık dönemlerini belirten tablo şu şekildedir;

Sülaleler Tarihler (yaklaşık olarak) Dönemler I.-II. Sülaleler M.Ö. 3100-2686 İlk sülale dönemi III.-VI. sülaleler M.Ö. 2686-2160 Eski krallık VII.-X. sülaleler M.Ö. 2160-2049 Karışıklık dönemi XII.-XII. sülaleler M.Ö. 2040-1786 Orta krallık XIII.-XVII. sülaleler M.Ö. 1786-1567 Karışıklık dönemi XVIII.-XX. Sülaleler M.Ö.1567-1085 Yeni krallık XXI.-XXXI. Sülaleler M.Ö. 1085-332 Çöküş M.Ö. 1100 yılından M.Ö. 525 yılına kadar olan süre gerileme devri,M.Ö. 320 ve 330 arasında Büyük İskender ve Ptoleme krallarının hakimiyeti ardından Roma İmparatorluğu’nun hakimiyetine giren Eski Mısır Medeniyeti son bulur.

TIP

Mısırda hastalıkların iyileştirilmesi için hem doğa üstü inanışlar hem de tıbbi uygulamalara başvurulmuştur ruhlar ve şeytanların hastalık nedeni olduğuna inanılmıştır.

Tıbbi uygulamalarla doğaüstü inançlar iç içedir.bu nedenle Mısırdaki doktorlar aynı zamanda din adamlarıdır.Cerrahi,otopsi,mumyalama ve inançla tedaviye kadar pek çok alanda faaliyet göstermişlerdir.Mumyalama geleneği cerrahi ve temel anatomi hakkında bilgi sahibi olmalarına yol açmıştır.

Mısır’da her organın bir tanrıyla ilgili olduğuna ve bu tanrıların hastalıkları tedavi ettiklerine ve bazı tanrıların da hastalıkları önleyici olduklarına inanılmıştır. Örneğin Sekhmet tanrısının salgın hastalıkları yaptığına ve tedavi ettiğine inanmışlardır.Fa ve İsis de bu tanrılardandır.Üçüncü sülale döneminde yaşamış ve bir çok alanda başarılar göstermiş bir hekim olan imhotep ise tıp tarihine ilk hekimlerden biri olarak geçmiştir ve sonradan tanrılaştırılarak bu tanrıların en önemlisi olmuştur.

Kahun Papirüsü, Smith papirüsü, Ebers Papirüsü, Hearst Papirüsü, Berlin Papirüsleri, Brooklyn Papirüsü ve Kalsberg Papirüsü, mısır tıbbı hakkında bilgi vermektedir. E. Smith ve Ebers papirüsü hem hastalıklarla ilgili hem de hastaların vaka geçmişleri hakkında bilgi vermektedir

Ebers papirüsünde 14 yaşında sünnet yapıldığı anlaşılmaktadır..sünnet dışında bazı ameliyatların da yapıldığı papirüslerden anlaşılmaktadır ancak cerrahinin vücudu açacak kadar gelişmediği görülmektedir.

Heredot ise Hekimlikte Mısırlıların aşırı uzmanlaşmış olduğunu savunmuştur.

Jinekoloji,hazım bozuklukları,göz hastalıkları gibi alanlarda tedavi yöntemleri geliştirmişlerdir.Mısır’da yetişen hekimlerin ünü Mısır dışındaki yerlere de ulaşmıştır. Mısırlı bir göz hekimi,M.Ö. 6. yüzyılda Pers Krallığı’nı kuran Kiros tarafından çağrılmıştır.Bu,ünü Mısır’ın dışına çıkan Mısırlı hekimlerin başarısının bir kanıtıdır.Cerrahide çok başarılı oldukları söylenemese bile tıpta devrine göre ileride olduklarını söylemek mümkündür.

Dört metre uzunluğunda olan Edwin Smith papirüsünde verilen bilgiler bir cerrahi kitabı olma niteliğindedir.Bu papirüste kırk sekiz tıbbi müdahaleden bahsedilmektedir.Omurga yaralanmalarının tedavisinden dahi bahsedilen papirüste,en dikkat çekici özellik ise hastalığın teşhisi,incelenmesi,gözlenmesi sırasıyla ve metodla yapılmıştır.Tıbbi terimlerin izahı da anlatılmıştır.

Papirüslerden ve mumyaların incelenmesinden anlaşılmaktadır ki eski Mısırlılar romatizma,kemik veremi, felç, damar hastalıkları, çiçek gibi hastalıkları bilmekteydiler.Kanserin bilinmediği anlaşılmaktadır.

ECZACILIK

Mısırlılar,hastalıkların tedavisinde kullandıkları ilaçların yanında geleneksel inançları doğrultusunda kertenkele kanı,domuz kulağı kaplumbağa beyni gibi şeyler de kullanmışlardır.Ebers papirüsünde kullanılan ilaçlar gösterilmiştir.Bu papirüsten anlaşılacağı üzere Mısırlılar’da ileri bir eczacılık bilgisi mevcuttur.Ebers papirüsünde loğusa hummasından yılan sokmasına kadar pek çok hastalığın tedavisi için ilaç gösterilmektedir.

KAYNAKLAR

Demir, M. (2012) Heredotos ve Yabancı Kültürler : Mısır Örneği,Tarih İncelemeleri Dergisi Nawar, N. Academic Journal of Interdisciplinary Studies Published by MCSER-CEMAS-Sapienza University of Rome

Ronan, C.,(2003) Bilim Tarihi, 1. Baskı, Tübitak Yayınları, AnkaraSaraç, C. , A. A. Ü. D. T. C. Fakültesi Dergisi F.- 8

Ceran,B. (2008) Antik Mısır ve Eski Anadolu Uygarlıklarında Tıp, Konya

Bunları da sevebilirsiniz

Bir cevap yazın