Ülkece geçirdiğimiz en zor zamanlardan biri belki de bu dönem. Bir hiç uğruna kaybettiğimiz onca can, bir de üzerine karşılaştığımız bu pişkin tavırlar durumun vahimliğini net bir biçimde ortaya koyuyor. İster ihmal deyin, ister kasıt deyin, ne derseniz deyin, bu katliamdan, canilikten başka bir şey değil. Soma Holding sahibinin oğlu Can Gürkan, yaptığı açıklamada en çok kendilerinin mağdur olduğunu belirtmiş(1). Bu açıklama üstüne gerçekten söyleyecek söz bulamıyorum. Ha bir de Erdoğan’a hediye edilen bu «anlamlı” madenci tablosu da morallerimizi biraz daha alt üst etmek için son vuruş oldu (2). Erdoğan’ın madenci tablosuyla çekilen fotoğrafı tüyler ürpertici… Yazık!
Ülke siyasetinde, ekonomisinde bunca karanlık iş dönerken, bu ayki yazımda başka bir karanlık sisteme değineceğim. Darknet, yani Karanlık İnternet. Darkneti, masumca tanımlamak gerekirse, gündelik yaşamda kullandığımıza alternatif ayrı bir internet ortamıdır. Kullanıcıların kimliği bu internette gizli tutulmaktadır. Darknet’e bağlanmak için Tor network adı verilen bir sistem kullanılır ve Tor sayesinde kullanıcıların anonimitesi sağlanmış olur. Tor, aynı Internet Explorer gibi bir internet tarayıcısı olarak düşünebiliriz, Internet Explorer’dan farkı biraz önce de belirttiğim gibi kullanıcının kişiliğini gizleme özelliğidir. Tor sayesinde Darknet’e bağlanılabildiği gibi bizim gündelik olarak kullandığımız internete de anonim bir şekilde bağlanabiliriz. Tor’a bağlı bütün bilgisayarlar web sitelerini bütün networke açık bir şekilde host edebilir, yanı sıra bu bilgisayarların IP adresleri internet tarafından indekslenmez.Yani kısacası internet üzerindeki sunucu ve kullanıcı arasındaki dosya paylaşımı tamamen anonim ve gizlidir.
1969’da ABD’de Charlie Kline adındaki öğrenci ARPANET üzerinden ilk anonim mesajı göndermiştir. Mesaj, Stanford Üniversitesi ve California Üniversitesi arasındaki bir ağda iletilmiş. Ve bu gelişmenin ardından anonim internet kavramı hızla büyümüştür. (3)
Aslında olaya düz mantıkla baktığımızda, özellikle Türkiye gibi internet ortamında kişisel gizliliğin ve güvenliğin hiçe sayıldığı ülkelerde Tor kullanmak ve Darknet’e bağlanmak çok mantıklı görünüyor. Fakat olay o kadar da basit değil. 1982’de Darknet Karayipler’de illegal veri saklamak amaçlı kullanıldı ve sonra birçok illegal iş için Darknet biçilmiş kaftan oldu.(3)
Darknet üzerinden birçok yararlı bilgiye ulaşmak mümkün. Kişisel gizlilik ve güvenlik gerektiren hukuksal danışmanlık gibi hizmetlere, forum sayfalarına, bloglara Darknet sayesinde ulaşılabilir. Ancak Darknet’ in asıl kullanılış amacı illegal işler yürütmek.
Dünya’da birçok insan, çocuk pornosu, kiralık katil, uyuşturucu, illegal satışlar, kadın pazarlama gibi nedenlerle Darknet’ i kullanıyor. Böylelikle yakalanma riski olmaksızın amaçlarını gerçekleştiriyor. Darknet kullanıcıları para birimi olarak ise Nisan ayı yazımda bahsettiğim Bitcoin’i kullanıyorlar.
Bir Örnek: Silk Road
İpek Yolu… Silk Road Darknet’ in en önemli alışveriş sitelerinden birisi. 2011 yılında kurulan Silk Road sitesi, illegal internetin amazon.com ya da eBay.com’u olarak nitelendiriliyor (4). Silk Road ismi ise tarihten bildiğimiz dünyanın en önemli ticaret yollarından biri olan İpek Yolu’ndan geliyor.
|
Mayıs 2013’te açıklanan rakamlara göre, sitede satılan ürünlerin %70’ini uyuşturucular oluşturuyor. 340 ayrı çeşit uyuşturucu satılan sitede ayrıca çocuk pornosu, çalıntı kredi kartı, silah, katil, sahte pasaport ticareti yapılmakta. Bu illegal hizmetin yanında, sitede kitap, sanat eseri, sigara, cinsel ürünlerin satışı gibi yasal satışlar da yapılıyor. Durumu vahimleştiren şey ise popülaritesinin çok yüksek olması. 3 Şubat – 24 Temmuz tarihleri arasında 15 milyon dolarlık alışveriş yapılmış. Bu kadar kısa zamanda bu denli yüksek harcama yapılmış olması dudak uçuklatıcı. (5)
Silk Road’un kurucusu 30 yaşındaki Ross Ulbricht’in geçtiğimiz ayda tutuklanmasıyla site kapandı ve Darknet’in para dayanağı olan Bitcoin borsasına ciddi anlamda ket vurulmuş oldu. (6)
Bu Gizlilik Nasıl Sağlanıyor?
İlk zamanlarında askeriye içinde haberleşme amacıyla oluşturulan Tor network, soğan modeli denilen yapıyla çalışmakta. Tor’a bağlanan kullanıcının gönderdiği veriye ait kullanıcı bilgisi ve veri birbirinden bağımsız olarak gönderiliyor. Bilgiler Tor’a bağlı rastgele birçok bilgisayar üzerinden gönderilmesi gereken adrese iletiliyor. Bu işlem sonrasında gönderici bilgisine ulaşmak da mümkün olmuyor. Böylelikle kullanıcının tam konumunu öğrenmek imkânsızlaşıyor. Tor network, gündelik yaşamda kullandığımız internetin yapısından tamimiyle farklı bir sistem kullanılmakta.(7)
|
Teknolojide çok ilerde olduklarına şüphemiz olmayan istihbarat teşkilatlarının bu sistemin backdoor’larını(sistemin normal doğrulama yöntemlerini etkisiz bırakarak sisteme girişi sağlayan açık) bilmiyor ve kullanmıyor olmasına şahsen ihtimal vermiyorum. Yapılan bütün illegal işlemlerden ve mesullerinden onların haberdar olduğunu ve bu işlerin onların izin verdiği kadar yapıldığını düşünüyorum. Hal böyleyken, ülkemizde kişisel gizlilik ve güvenliğe saygısızlık yapıldığı gerekçesiyle bu tehlikeli sulara girmemek lazım…
Kaynaklar
(1) http://www.ahaber.com.tr/Gundem/2014/05/26/patron-can-gurkanin-piskinligine-bakin
(2) http://www.hurriyet.com.tr/gundem/26497121.asp
(3) http://connection.ebscohost.com/c/articles/93911125/darknet-short-history
(4) http://gawker.com/the-underground-website-where-you-can-buy-any-drug-imag-30818160
(5) http://www.theguardian.com/world/2013/mar/22/silk-road-online-drug-marketplace
(6) http://gawker.com/what-was-on-alleged-silk-road-boss-laptop-at-the-momen-1469122014
(7) http://www.tomsguide.com/us/what-is-tor-faq,news-17754.html