Ben bir öğretmen çocuğuyum… Bu yüzden bu yıl, 10 Kasım törenlerinden 2 gün önce İzmir Çimentaş Işıkkent Eğitim Kampüsü’nde Atatürk üzerine çok birikimli ve meraklı bir öğrenci kitlesine bir konferans verdiğimde, beni yetiştiren Atatürkçü öğretmenlerimi yüreğimde hissettim.
Görüntülü olarak verdiğim konferansta öğrencilerin en çok ilgisini çeken fotoğraf, Atatürk’ün Selanik’te 1991 yıllarında 10 yaşında iken öğrencisi olduğu Başöğretmeni Şemsi Efendi’nin çağdaş giyimli bir öğrencisi ile çektirdiği fotoğraf oldu.
Zamanına göre çok ileri bir pedagoji donanımı olan modern bilimleri öğreten Şemsi Efendi’nin öğrencisi Nuriye ile çekilmiş bu fotoğrafı, Amerika’daki başta Harvard Üniversitesi Ortadoğu Araştırmaları Merkezi olmak üzere birçok üniversite ve kütüphanede akademik çalışmaları esnasında bulan sevgili dostum Cengiz Şişman’a teşekkür borçluyuz.
Atatürk ve Kitap
Mustafa Kemal Atatürk, ilkokulda aldığı eğitim sonucunda yaşamının her döneminde kitapla bütünleşmiştir. Bu okuma sevgisinin kendisine sağladığı bilgi birikimini zaman zaman yazmaya dönüştüren Atatürk, hem halkına devrimlerde öğretmenlik yapmış, hem de yaşamının farklı dönemlerinde farklı konularda kitaplar yazmıştır.
Atatürk’ün yazdığı kitaplar şunlardır: Tâbiye Meselesinin Halli ve Emirlerin Sureti Tahririne Dair Nesayih, Takımın Muharebe Talimi (1908), Cumalı Ordugâhı – Süvari: Bölük, Alay, Liva Talim ve Manevraları (1909), Tâbiye ve Tatbikat Seyahati (1911), Bölüğün Muharebe Talimi (1912), Zabit ve Kumandan ile Hasbihal (1918), Nutuk (1927), Vatandaş İçin Medeni Bilgiler (1930), Geometri (1937)
Nutuk’un paha biçilmez önemi
Atatürk’ün bir öğretmen olarak yazdığı kitaplar içinde en önemlisi Nutuk’tur. Türk tarihinde bir dönüm noktası olan İstiklal Savaşı’nı, Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluşunu ve devrimlerini anlatan Nutuk, siyasi ve milli tarihimizin birinci elden anlatan, en değerli bir kaynak eseridir.
Atatürk’ün kendi kaleminden çıkan bu eser, yine Atatürk tarafından, Cumhuriyet Halk Partisi’nin 15-20 Ekim 1927 tarihleri arasında Ankara’da toplanan İkinci Kurultayı’nda 36,5 saat süren ve altı günde okunan tarihi bir hitabeye dayandığı için Nutuk adını almıştır. Şemsi Efendi’nin ruhu, herhalde öğrencisi ile gurur duymalıdır!..