Filmin Künyesi
Filmin adı: Whiplash
Yönetmen: Damien Chazelle
Ülke: ABD
Tür: Dram
Vizyon Tarihi: 10 Ekim 2014
Süre: 106 dakika
Dil: İngilizce
Oyuncular
Miles Teller
J. K. Simmons
Paul Reiser
Melissa Benoist
Austin Stowell
Nate Lang
Filmin İncelemesi
Film ana hatlarıyla caz bölümünde okuyan bateri öğrencisi Andrew’ın “Buddy Rich” gibi olma hayalini ve konservatuvarın hem saygın hem de sert hocası olan Fletcher’le yaşadıkları gerilim dolu ilişkiyi anlatır. Fletcher, orkestrasında çalan baterist Carl’a alternatif olarak Andrew’ı gruba dâhil eder. Grupta tutunabilmek için gece gündüz çalışır, öyle ki parmaklarındaki yaraların dahi kapanmasını bekleyemez. Yerel bir caz yarışmasında Andrew, Carl’ın notalarını kaybeder ve bunun üzerine “Whiplash”i notalara bakmadan çalma fırsatını yakalar. Fletcher, Andrew’ı Carl’ın yerine baş bateristliğe getirir. Bu onun ilk başarısıdır. İlerde ünlü bir baterist olacağı inancıyla çok çalışması gerektiğini düşünür ve ilk hamle olarak kız arkadaşından ayrılır. Ama bu durum da uzun sürmez. Andrew’ın eski sınıf arkadaşı Ryan Fletcher’in yeni baş bateristi olur. Andrew, Carl ve Ryan arasındaki uzun süren seçmeleri Andrew kazanır. Fakat yarışmaya yetişmeye çalışırken Andrew’ın otobüsü arızalanır. Hikayenin kırılma noktası da aslında tam olarak bu noktada başlar. Bundan sonra hem Andrew hem de Fletcher için dibe doğru gidiş başlar.
Filmde dikkat çeken nokta ise; eril dünyaya ait birçok öğenin hikayede yer almasıdır. Bir kadın imgesi olarak Andrew’ın annesine dair filmde en ufak bir bilgi yok. Film boyunca temasta olduğumuz tek kadın karakter ise Andrew’ın kız arkadaşı. Tanışma anları bile genel planda iki karakterin yandan duruşlarıyla anlatılır. Mimikleri ve yüz ifadelerini net bir şekilde göremeyiz. Bu sekans ileride aslında ilişkilerinin derinliğinin olmayacağına dair seyirciye bir tüyo niteliğindedir.
Vaktinin çoğunu yalnız ve pratik yapmakla geçiren Andrew’ın sosyal olarak girdiği iki ortam vardır: babasının arkadaşlarıyla olan akşam yemeği ve kız arkadaşıyla buluşması. Akşam yemeğinde bile futbol ve başarı hikayeleri gibi erkek dünyasına ait konular konuşulur. Kız arkadaşıyla olan ayrılık konuşmaları ise daha trajiktir. Andrew terk etme nedenini sıralarken cümlelerin alt metinde aslında kızın sıradan, basit ve herhangi bir özelliği olmayan biri olduğunu vurgular.
Bir diğer eril dil ise okuldaki ilişkilerinde kurulur. Fletcher, öğrencisinin kafasına sandalye atacak ve sürekli küfür edip insanları aşağılayacak kadar sert bir hocadır. Kız öğrencisine gerçekten yetenekli mi yoksa “güzelliği” için mi burada olduğunu kinayeli bir dille sorar.
“Bird” gibi bir lakaba sahip olmak Andrew’ın hayali, ama şu nokta oldukça muallak: kendisinde takdir edilmesi gereken bir yeteneği olduğundan mı yoksa popüler olmanın getirdiği güç ve iktidar alanı için mi başarının peşindedir? Fletcher, sert davranmasının nedeni olarak öğrencilerinin içinde saklı Buddy Rich’ler varsa ortaya çıkarmak olduğunu söyler. Bu durum onun idealist bir hoca olmasından mı kaynaklanır yoksa kendisine yeni bir iktidar alanı kurmak istemesindendir bilinmez. Fletcher hocalıktan ziyade orkestra şefi gibidir çünkü bu alan onun özel ve gücünün top olduğu yerdir. Dersliğin kapısını tekmeyle açması bunu en iyi anlatan sahnelerden biridir.