Yağışlardan ötürü Türkiye’nin dört bir yanından baskın haberleri geliyor.
tarım alanlarındaki baskınlar, üretim kaybına yol açıyor.
Sel baskınlarına ilişkin haberler yıllardır rutin oldu.
peki neden ?
Doganın isyanıdır aslında olan biten.
Derelere, çaylara, ırmaklara müdahalenin sonuçlarıyla yüz yüzeyiz.
Ülkenin dört bir yanında akarsulara kelepçe vurdular.
HES yatırımları doğal dengeyi bozdu…
Bu konuda eski bir yazımı anımsadım elektronik posta yoluyla gelen İleti , farklı bir yaklaşım ve değişik bir öneriyi içeriyordu.
Mehmet Ekizoğlu, derelerin, çayların ve nehirlerin ıslah edilmesine karşı çıkıyor. Yatakları değiştirilen, önlerine yer yer set çekilen suların sel felaketine ve baskınlara yol açtığını söylüyor.
Yani bugün yapılanların tam tersini savunuyor Ekizoğlu. Gerekçesini şöyle sıralıyor:
“Çayların önemli işlevlerinden birisi de taşkınları önleme ve yer altı suları besleme işleridir. Yer altı suları en çok çaylardan, derelerden ve göllerden beslenmektedir. Çaylarımız su taşıma kapasiteleri ile doğal taşkın önleme vasıtalarıdır.
Çaylar, dereler ıslah edilince ne yer altı sularını besler, ne taşkını önler, ne de sulama vb gibi ihtiyaçlara yanıt verir. O zaman çay ne olur? Kar, yağmur yağıp su geldiğinde, bir an evvel bu suyu erozyonlu bir şekilde Büyük Menderes’e boca edip, sudan‘ kurtulmamıza’ yarar.
Büyük Menderes Nehrinde de büyük bir basınçla patlayan ıslah edilmiş çaylar, ovadaki taşkın riskini artırmaktadır…”
İlginç!
Bunlar da çözüm önerileri:
Çaylar, dereler bir taşkanal haline getirilirse saatli bombaya döner.
Çaylar genişletilmelidir, dar duvarlar kaldırılmalıdır.
Çevrelerine güvenlik amaçlı setler yapılabilir, ancak bu gölleme yapmasını engellemeyecek kadar geride olmalıdır.
Zemin kapatılmamalıdır. Suyun emilmesi oranı artırılmalıdır.
Tansiyonu azaltıcı göletler yapılmasına izin verilmelidir.
Çay nehre kavuşmadan önce mümkün olduğunca suyun yayılmasına dikkat edilmelidir.
Ne dersiniz, farklı bir yaklaşım…
