Son Çiftlikbank deneyimi pek çok kişiyi şaşırtmışa benziyor.
Yarım yüzyılı biraz aşan yaşamımda belleğime çivilenenleri saymalıyım!
Banker Kastelli, Banker Bako, Erdem Finansman, Jet Fadıl…
Birkaç yüzyıl önce yaşanmadı az önce adını andıklarımla nitelenen facialar!
Durum böyleyken ve olumsuz deneyimler belleklerdeki tazeliğini korurken Çiftlikbank dolandırıcılığına şaşırmak şaşırtıcı!
Belleksiz miyiz yoksa!
Hemen her yaşananın kayda geçtiği, bir yerlere işlendiği çağımızda hiç de inandırıcı bir saptama yapmış olmayız.
Nedeni farklı yerlerde aramakta yarar var!
Kültür ve uygarlık penceresinden bakmayı deneyelim.
Her iki kavramın da sayısız tanımına erişmek mümkün!
Anlambilimsel tanımların ötesine geçerek irdeleme yapmayı deneyelim!
Her şey bu denli açık ve ortadayken; tarih babanın defterine yazılmışken, sayıları on binlerle ifade edilen insanlar nasıl olur da yaşanmışlara benzer yöntemlerle kandırılabilir ve dolandırılabilir?
Yanıtı kültür ve uygarlıkta aramak gerekir.
Tarihten bir yaprak!
Fenikeliler ordumuzun şu sıralarda terörle mücadele verdiği topraklarda hüküm sürmüş bir eski çağ uygarlığı. Yirmi iki harfli alfabeleri pek çok uygarlığın yazı diline rehber ve maya olmuş. Ticarette de kötü değillermiş. Bunca olumlu özelliklerine karşılık artlarında iz bırakmamacasına çekilmişler tarih sahnesinden.
Farklı şekilde ifade etmek gerekirse kültür bir toplumun, bir ulusun yaşamdaki deneyimlerini biriktirmek; uygarlıksa o deneyimleri sonraki kuşaklara aktararak toplumsal ve ulusal gelişmeye katkıda bulunmaktır. Bu olumlu durumun toplamdaki yansımasının insanlığa ve insanlık tarihine olacağını söylemeye bilmem gerek var mı?
Çok değil yarım yüzyıl içinde sayısız akçeli ve kitlesel dolandırıcılık yaşamış bir toplumun Çiftlikbank faciasıyla sarsılması anlaşılır gibi değildir.
Bu kadar derin iz bırakmış olması gereken ve toplumsal sarsıntılara yol açmış deneyimleri sonraki kuşaklara aktaramayan bir toplumun kültür ve uygarlık sorunu olduğunu söylemek ölçüsüz bir saptama sayılabilir mi?
Bu ve benzeri facialar karşısında bu gibi deneyimleri adeta ilk kez yaşıyormuş gibi yapan, tepki veren bizlerin bu önemli konuda beyin fırtınası yapma gereksinimi açık değil midir?