Günümüzde güvenli bir ilişki kurmanın güçlükleri ve kurulan romantik ilişkileri sürdürmekte zorluk yaşandığı daha fazla gözlemlenmektedir. Bu yazımda bağlanma üzerine yapılan araştırmalardan bahsedeceğim. Sonraki yazılarımda günümüzdeki ilişkilerde yaşanılan zorluklar ve cinsiyet faktörünün ne kadar etkilediği üzerine devam edeceğim.
Hayatta kurulan ilişkilerdeki bağlanma şeklinin bebeklikte anneyle (bakım veren) kurulan ilişkinin içeriğinin belirlediğine dair birçok araştırma bulunmaktadır. Bağlanma Kuramı(John Bowlby), bağlanma davranışlarını 4 ana stile ayırmıştır. Bunlar; güvenli bağlanma, kaygılı bağlanma, kaçınmalı bağlanma, karmaşık bağlanma. Bu bağlanma stillerinin yetişkinlik bağlanma stillerini de etkilediği görülmüştür.Yetişkinlere bebeklik dönemindeki bağlanma biçiminin anlaşılabileceği ve romantik ilişkilerinin süreçleri ile ilgili soruların sorulduğu çalışmalar sonucunda yetişkin bağlanması için üç bağlanma stili ortaya çıkmıştır (Kesebir ve ark. 2011 ).
a. Güvenli Bağlanma: Romantik ilişkilerinde kendilerine güvenli ve mutludurlar. Biriyle romantik ilişki kurmakta zorlanmadıkları gibi terk edilme, ayrılma vb. ilişkiyi sonlandırmada da korku duymamaktadırlar.
b. Kaçınan (Sakınmalı) Bağlanma: Bu şekilde bağlanan kişiler yakın ilişki kurmaktan uzak durmakta, eşlerine de mesafeli davranmaktadırlar. Başkalarına güvenmekte ve bağlanmakta zorlanmaktadırlar. Üzüntü, hayal kırıklığı gibi zorlayıcı duygulardan kaçınma amacı güdüldüğü görülmüştür.
c. Kaygılı/ Kararsız Bağlanma: Eşlerini idealize etmekte, duygusal açıdan dengesiz tutum sergilemektedirler. Eşlerini kaybetmekten korktukları için bağımlı bir ilişki sürdürmektedirler. İlişkiyi bitirmek bu kişiler için oldukça zordur. Ayrılık durumlarında yoğun kaygı yaşamakta ve aşırı tepki vermektedirler.
Kişi bebekten bakım veren güvenli bir anneye ihtiyaç duyarken yetişkinlikte de romantik ilişki içerisinde bulunduğu kişiyle güvende olduğunu bilmeye ve hissetmeye ihtiyaç duymaktadır (Açık 2008). Bebeklikte kurulan bağın günümüzde kurduğumuz ilişkilere etkisi olduğu gibi bunu dönüştürmekte mümkündür. Nasıl mı? Güvenli ilişkiler iyileştirir. Terapistlerin terapide aslında amacı budur. Güvenli ilişki kurarak travmaları dönüştürüp iyileştirmek. Bu da belki başka bir yazımın konusu olabilir.
Güvenle kalın.
Kaynakça:
Kesebir,S., Özdoğan Kavzoğlu,S & Üstündağ, M.F.(2011). Bağlanma ve Psikopatoloji. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar-Current Approaches in Psychiatry;3(2):321-342 eISSN:1309-0674 pISSN:1309-0658