Riego Adalet Diyordu, Halk Ferdinand Dedi

Muktedirler «kahraman” falan dinlemiyor yani, bilesiniz.

«Ama elimizde daha pek çok kuvvet var.”

«Hayır ekselansları! En son aldığımız haberlere göre, birçok bölgede askerin size karşı ayaklandığı söyleniyor. Koron’da, Siraküza’da ordu bütün birlikleriyle ayaklanmacıları destekliyormuş.

İspanya Kralı Ferdinand, tarihe cesaret ve kahramanlığı ile geçecek hükümdarlardan değildi ve zayıflığını Napolyon karşısında göstermişti. Şimdi de ihtilalciler karşısında dizlerinin bağı çözülüyor ve onlarla anlaşmayı mümkün kılabilecek çareler arıyordu.

Ferdinand bu amaçla, yürürlükten kaldırdığı 1812 Anayasası’nı yeniden ilan etti. Dağıttığı meclisleri toplayarak, yandaş milletvekillerini göreve çağırdı. Meclis önünde Anayasaya saygı göstereceğine yemin etti. Etrafındaki çıkarcı, açgözlü dalkavukları dağıtarak, eski bakanları zindanlardan çıkarttı ve yeniden hükumetin kurulmasını sağladı.

İspanyol ordusu, mevcut kanun ve otoriteye karşı yaptığı ilk isyan hareketini rahat ve kolay bir zaferle tamamlamıştı. Riego böylece İspanyol siyasi tarihinde Prononsiamento adıyla anılacak olan çığırı, bilmeden de olsa açmış oluyordu. Prononsiamento, bir kuvvetin, özellikle ordunun, mevcut otoriteye, onun yasa ve kurallarına karşı koyması, boyun eğmekle yükümlü olduğu hukuk düzenini çiğnemesi demektir.

Peki ama kimdi bu Riego?

Fransa’nın İspanya’yı işgalinde, 1807 yılında yani Madrid’de Asturias alayı diye bilinen alaya katılarak 1808 yılındaki kurtuluş savaşında büyük yararlılıklar gösterdi. Ancak Fransızlara esir düştü ve Paris’e götürüldü. Tutuklu bulunduğu El Escorial sarayından kaçmayı başararak ülkesine döndü. Espinosa savaşına katıldı, yine esir düştü.

İkinci kez kurtuluşu, Kral Ferdinand ile birlikte oldu.

1 Ocak 1820’de Ferdinand’a karşı ayaklandığında Cadiz Anayasası diye bilinen İspanyol anayasasının (1812 Anayasası diye de bilinir) yeniden elden geçirilmesi talebinde bulundu.

Albay Riego’nun isyanı üç yıl sürdü.

Madrid’e yürüdüğünde bin beş yüz kişilik bir ordunun başındaydı. Bütün umudu halkın kendisini desteklemesiydi, ama yerel halk onun ayaklanmasına karşı müthiş ilgisizdi. Yine de Galiçya bölgesinde bir ayaklanma gerçekleştirmeyi başardı.

Malaga’yı işgal etti 7 Mart 1820’de Madrid kraliyet sarayının önündeydi. 10 Mart’ta Ferdinand anayasada değişikliği kabul etti.

Birçok kez tutuklanma ve bağışlanma sürecinin sonunda Riego, 4 Kasım 1823 gecesi bir başka cezaevine, uzağa transfer edildi. Ertesi gün öğle üzeri iki keşiş tarafından Cebada’ya getirildi ve orada idam edildi, yakındaki bir kiliseye de gömüldü.

Bunları da sevebilirsiniz