Tarihin sayfaları garip olaylarla dolu, bir örnek de Macellan ve Lapu Lapu’nun hikayesi, …birbirine düşman olan bu iki insan, ikisi de bugün Filipinler’in kahramanı.
Macellan biliyorsunuz, ilk dünya turunu gerçekleştiremeyen ama gerçekleştirdiği kabul edilen talihsiz kahraman… Bu hazin hikayeyi Filipinler’de Cebu adasına vardığımda sizlerle paylaşmayı aklıma koydum.
1521 yılında Macellan Pasifik okyanusunu geçişinde Filipin adalarına vardı. İlk uğrakları Limasawa adasında yeterli yiyecek olmadığından sadece bir hafta kaldı. Çok uzakta olmayan zengin ve bereketli bir adanın varlığını duymuştu, bu ada CEBU adasıydı. Kaptanlarına şu anda Central Visayas diye anılan bölgeye yelken açmaları için emir verdi. Macellan ve gemileri Raja Kulambu rehberliğinde 8 Nisan günü Cebu limanına girdi. Heryerde olduğu gibi birçok lisan bilen Malay kölesi Enrique’in yardımıyla buradaki halkla ve liderleriyle ilişki kurmayı başardı. Macellan kölesi Enrique’i Asya’dan ilk önce Portekiz’e, oradan da İspanya’ya yanında getirmişti. Bu dünya seyahatine çıkarken de onun rehberliğinden faydalanmak amacıyla yanına almıştı. Köle Enrique bu bölgelerde yaşayan yerlilerin lisanını iyi konuşabildiği için Cebu liderine buraya düşmanlık amacıyla gelmediklerini , bir zarar vermeyeceklerini anlatarak dostluk mesajlarını iletti. Verilen bu sözler sayesinde Macellan Cebu lideri Humabon tarafından çok güzel karşılandı, hatta kan kardeşliği bile gerçekleştirildi. Karşılıklı hediyeler takas edildi.
15 Nisan 1521 ‘de Cebu’da halkın da yakından izleyebileceği büyük bir tören yapıldı. Bu törende büyük bir haç toprağa dikildi, dualar okundu. Bu dini törenden çok etkilenen halktan 800 kişi liderleri Raja Humabon ve karısı da olmak üzere, hemen oracıkta Hristiyan olmayı kabul etti. Humabonun karısı Juana eşinin annesi şerefine Katolik sadakati için yemin eden ilk Filipinli kralice oldu. Macellan ona ‘Kutsal Çocuk İsa’nın bir tablosunu verdi. Bu sene Ocak ayında bu bölgeyi gezdim ve heryerdeki bu Kutsal Çocuk İsa motiflerini gördüm. Ada halkı hala koyu Katolik. Bu alanın Filipinler’in yerli ve yabancılar tarafından en çok ziyaret edilen yeri diyebilirim. O zamanlar dikilen haç ziyaret edenler tarafından şans getirsin diye parçalanmaya başlayınca bir muhafaza içine konularak teşhir edilmekte. Meydan önemli bir merkez haline getirilmiş. Macellan Cebu adasında yerlileri Hristiyanlık dinine döndürdüğü sırada bu adanın hemen dibindeki küçük Mactan adasının lideriyle Cebu adası lideri arasında bir anlaşmazlık ortaya çıktı. Raja Lapu Lapu Cebu adası rajası gibi İspanya Kralının himayesini kabul etmiyordu. Cebu Rajası Lapu Lapu’yu ikna etmeye çok çalıştı ama nafile, bu durumu Macellan’a anlatarak onun Lapu Lapu’yu isterse şiddet kullanarak razı etmesini istedi. Macellan’ın herhangi bir şekilde şiddet kullanmaya hiç niyeti yoktu ama hayır da diyemezdi. Yanına 60 kişi alarak Mactan adasına gitmeye ve Lapu Lapu’yu etkilemeye çalışacak, İspaya Kralını tanımalarını sağlayacaktı. Lapu Lapu’ya haberler yollandı ancak o hemen bu teklifi reddetti. Macellan zırhlar giymiş savaşcılarıyla adaya çıkmaya karar verdi, sahilde çarpışma başladı. Lapu Lapu ve adamları ellerinde bambudan ateşle sivriltilmiş mızrak ve oklarla karşılık verdiler ve Macellan’ı yaraladılar. İspanyollar yaralı komutanlarını bırakarak geri çekildi ve dünyayı dolaşan ilk adam hazin bir şekilde ok ve mızraklarla sığ sularda öldürüldü. Macellan başladığı dünya turunu bu hazin sonla bitirmeyi başaramadı ama … hikayenin gerisi de enteresan.
Macellan ölünce yerine İspanyol kaptanlardan Duarte Barbosa ve Juan Serrano geçti, gemilerin komutasını aldı. Cebu adasındaki durum eskisi gibi değildi artık. Macellan ve adamlarının küçücük ada halkına yenilmelerinden dolayı artık itibarları kalmamıştı ve ada halkı onlara hiç güvenmemekteydi. Macellan’ın sıkı disiplininden kurtulan denizciler de rahat davranmakta, halkı rahatsız etmekte, kızlara kadınlara sarkıntılık etmekte, yerlilere kötü davranmaktaydılar.
2 Mayıs 1521’de yerliler büyük bir tören hazırladılar ve iki komutanla denizcileri davet ettiler, iki komutan ve 27 denizci bu davete katıldı. Büyük bir şölen oldu. Şölen aslında onları katletmek ve onlardan kurtulmak için planlanmıştı, şölen sonunda bu denizcilerin hepsi katledildiler. Bu manzarayı gören diğer denizciler ise, derhal gemileriyle adayı terkettiler ve o bölgeden kaçtılar.
Daha sonra kalan denizciler İspanyol komutanlarıyla İspanya’ya azalarak ulaşmayı becerdiler ve büyük törenlerle karşılandılar ama ne var ki İspanya Kralı Portekizli olan Macellan’dan artık hiç bahsetmeyecek, kendi İspanyol Kaptanını dünya turunu tamamlayan denizci olarak ilan edecektir. Seyahat filosunda bulunan bir gezgin olan Pigaletta bunun doğru olmadığını anlatmak için kralın huzuruna çıkar, tuttuğu anı defterini verir, ancak kral bu fikrini değiştirmez ve bu defteri yakar. Pigaletta daha sonra gördüklerini bir daha yazar ve bu sayede biz de gerçek kahraman Macellan’ı yeniden tarih sayfalarında görebiliriz.
Şimdi Filipinlere giderseniz, bu iki kahramanın heykellerini yanyana göreceksiniz. 2021 yılı bu olayın 500. yılı olacak, bu yüzden Mactan adasında, çatışmanın olduğu alanda büyük bir park oluşturuluyor ve büyük kutlamalar yapılacak. İlk bağımsızlık kahramanı LAPU LAPU ve MACELLAN anılacak.
Konuyla ilgili resimler aşağıdadır
-
Ferdinand MAGELLAN
-
Mactan adası Rajası LAPU LAPU
-
Macellan’ın gemisi Victoria
-
Macellan’ın dünya turu haritası
