Mihrişah Esen
3 Eylül 2019
Al Masdar News-Beyrut, Lübnan
Haber Masası
Türkiye İdlib’den büyük tavizler verdi
Bu hafta üst düzey Suriyeli bir parlamenter, Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın gerçekleştirdiği son Rusya ziyaretinde İdlib’den büyük tavizler verdiğini iletti.
Suriye Parlamentosu’nun İdlib temsilcisi Safran al-Qorbi; Pazartesi günü Arapça yayım yapan Al-Watan gazetesine yaptığı açıklamada, Erdoğan’ın İdlib konusunda politik bir darboğazda olduğunu söyledi. Rusya’nın Türkiye’nin İdlib’deki kontrol edilemez performansının dizginlenmesindeki rolünün altını çizdi, Türk konvoylarının İdlib kırsalında saldırıya uğramasının ardından bölge sakinlerinin içinde bulundukları korkunç durumdan militanları ve Ankara’yı sorumlu tuttuğunu dile getirdi.
Al-Qorbi Erdoğan’ın son Moskova ziyaretine işaret etti ve “Şüphesiz ki Türkiye Cumhurbaşkanı büyük tavizler verdi ve ziyaret Suriye Ordusu hücumunu sönümlendirmek için aniden gerçekleştirilmiş bir görüşmeydi. Onlar pratikte İdlib’deki belirli bölgelerin bir ayda geri alınabileceğini düşündü fakat Suriye Ordusu aynı bölgeleri günler içerisinde özgürleştirdi.” dedi.
“Bunun sonucu olarak Türkiye, eğer önemli bir uzlaşı sağlayamazsa, yakında İdlib’in tamamının Suriye Ordusu’nun eline geçeceği paniğini yaşamaya başladı.” dedi.
İlgili raporlara göre Pazar günü Ankara Moskova’ya Tahrir El Şam sorununu ortadan kaldıracağına ve 17 Eylül 2018’de imzalanan Soçi Mutakabatı’na dönüş yapacağına dair söz verdi.
Al-Watan gazetesinin Suriye Ulusal Kurtuluş Cephesi ve Tahrir El Şam’a yakın kaynaklardan aktardığına göre Erdoğan, Rus mevkidaşı Vladimir Putin ile yaptığı son toplantıda Tahrir El Şam’ı ve diğer bağlantılı terör örgütlerini, Hurras el Din ile Ensar el Tevhid de dahil olmak üzere, 8 gün içinde ortadan kaldıracağı sözünü verdi.
Kaynaklar, Suriye Ordusu’nun Cumartesi günü ilan ettiği ateşkesin de anlaşma uyarınca ilan edildiğini aktardı ve Suriye’nin talep ettiği anlaşma şartlarından birinin, Hama-İdlib uluslararası yolunun büyük bir kısmını kendi ordusunun kontrol altına alması olduğunu ekledi.
Türkiye’nin Rusya’yla yaptığı anlaşmaya Tahrir El-Şam’dan gelecek muhtemel tepkinin altını çizen kaynaklar; anlaşmaya göre, Ankara’nın verdiği sözlerini yerine getirmemesi durumunda Rusya ve Suriye orduları Hama-İdlib uluslararası yolu üzerindeki Serakib’in ve Marat el Numan’ın şehirlerine yönelik askeri operasyonlarına kaldığı yerden devam edecek.
Arapça yayın yapan Suriye Haber Ajansı (SANA)’nın savaş alanındaki bir kaynaktan aktardığına göre, Suriye Ordusu silahsızlandırılmış bölgede ateşkes antlaşması ilan ederken teröristlerin herhangi bir ateşkes ihlaline karşılık verileceği vurguladı.
5 Eylül 2019
Al Jazeera- Katar
Erdoğan: Türkiye, mültecilere Avrupa kapılarını açabilir
Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ülkesindeki milyonlarca mülteciyle baş edebilmelerine olanak sağlayacak yeterli uluslararası desteği alamazlarsa ülkesinin mültecilere ve göçmenlere Avrupa yolunu yeniden açabileceğini söyledi.
Erdoğan Salı günü başkent Ankara’da yaptığı konuşmada “ Bu gerçekleşti gerçekleşti, aksi halde kapıları açmak zorunda kalırız. Destek verecekseniz verin ya da kusura bakmayın ama bu yüke tek başımıza katlanmayacağız. Avrupa Birliği başta olmak üzere dünyadan olması gereken desteği alamadık.” dedi.
Mart 2016’da Avrupa Birliği ile Türkiye arasında yapılan anlaşma uyarınca Ankara milyonlarca avroluk destek karşılığında Avrupa’ya yönelik göçmen ve mülteci dalgasını durdurmayı kabul etti.
Türk hükümeti AB tarafından vaad edilen mali yardımın çok küçük bir kısmının kendilerine ulaştığını bildirdi.
Yunan kıyılarına ulaşan mülteci sayısında geçen ay sıçrama yaşandı. Bir hafta önce 600 mülteciyi ve göçmeni taşıyan bir düzineden fazla bot Yunan kıyılarına ulaştı ki bu üç yıldır eşzamanlı gerçekleşen ilk varış.
‘Biz Hazırız’
Erdoğan konuşmasında ayrıca Türkiye ve Amerika’nın güvenli bölge olarak adlandırılan bir bölge oluşturmayı plandığı Kuzeydoğu Suriye’ye bir milyon Suriyeli mülteciyi yerleştirmeyi planladıklarını söyledi.
Yaklaşık olarak 3.6 milyon Suriyeli mülteciyi barındıran Türkiye, 350.000 Suriyeli’nin çoktan geri döndüğünün söylendiği Kuzey Suriye’nin bazı bölümlerini kontrol ediyor.
“Biz diyoruz ki bizim böyle bir güvenli bölgeyi oluşturmamız lazım; biz Türkiye olarak çadır kentler yerine, modern şehirler inşa edebiliriz. Haydi onları güvenli bölgeye taşıyalım.” dedi
“Bize lojistik destek verin, biz de Kuzey Suriye’nin 30 km derinlemesine kadar evleri inşaa edelim. Bu yolla onlara, insanca yaşam koşulları sağlayabiliriz.”dedi
“Hedefimiz en az bir milyon Suriyeli kardeşimizi 450 km’lik sınır hattı boyunca oluşturacağımız güvenli bölgeye geri götürmek.” dedi
Geçen ay yapılan ABD-Türkiye güvenli bölge anlaşması, Amerika’dan destek alan, Suriye Savaşı’nda güç kaybetmiş olan ve Ankara’nın terörist olarak tanımladığı Kürt güçleri ile Türkiye arasındaki gerilimi kontrol etmeyi amaçlıyor.
Planın güvenli bölgenin genişliği ve nasıl kontrol edileceği ya da ayrılacağı gibi detayları hala net değil.
