Bu yazımda siz değerli okuyuculara, Türkiye tarım üretiminin 2011 bilançosunu kısaca vermeye çalışacağım.
2008 yılından itibaren normal ya da normalin üstünde seyreden yağışların etkisi, tarımda bu yıl kendini göstermeye başladı. 2007 yılında yaşanan kuraklık dünyada olduğu gibi ülkemiz tarımında da travmaya neden olmuştu. Travma etkisini bu yıla kadar hissettirdi. Bu yıl yağışların bol olması travmayı şimdilik atlatmamıza neden oldu. ‘Şimdilik’ diyorum, çünkü küresel ısınmanın etkisi ile tarımsal faaliyetleri bakalım ne zamana kadar sorunsuz yürütebileceğiz? Bunun uzun süreceğini de zannetmiyorum ya neyse.
İyi yağışlar, normalde 18-19 milyon ton olan buğday rekoltesinin, 21 milyon tona yükselmesine neden oldu ve ithalata gerek kalmadı. Yine pirinçte 870 bin, pamukta 700 bin, mısırda ise 4.3 milyon ton rekolte tahmin ediliyor. Bu da mısır ve pamuk ithalatının azalması anlamına geliyor. Tahmini olarak pamuk ithalatı 750 bin tondan 500 bin tona, mısır ithalatı ise 1 milyon tondan 700 bin tona düşecek ve dışarıya ödediğimiz döviz azalacak.
Diğer taraftan, ülkemizin bazı yörelerinde zamansız ve aşırı yağışlar bazı ürünlerde kayıplara neden oldu. Örneğin mercimek, kuru fasulye üretiminde neredeyse yüzde 20-25, üzümde ise yüzde 30’luk verim kayıpları yaşandı.
Bunların yanı sıra fındıkta aşırı sıcak nedeniyle rekolte 620 bin tondan 400 bin tona düştü.
Yağışların bol, ancak girdi maliyetlerinin yüksek olması nedeniyle üretici geçen yıla nazaran daha az sebze dikti ve meyve ağaçlarına yeterince bakamadı. Bunun sonucunda meyve-sebze üretimi 700 bin ton azaldı. Bu da zaten pazar fiyatlarına yansımış durumda. Her mevsimin yaşandığı ülkemizde yıllardır 41 milyon ton olan meyve-sebze üretimi maalesef yıllardır artmıyor. Arttıracak politikalar da üretilmiyor. Üretici para kazanırsa üretim yükselir.
Pazar fiyatlarına bakılınca, üretici para kazanıyor gibi görünüyor. Ancak sadece «gibi görünüyor”. Parayı kazanan girdi satanlar ve pazardaki aracılar. Üreticinin emeğinin karşılığını alması ancak tüketici ile yan yana gelmesiyle olur.
Bu o kadar da zor değil.