Önemli bir Haber ya da “Ermeni Sorunu” ve İngiltere!

“… İngiliz imparatorluğu, daha 19. yüzyılın başlarında,

Akdeniz’i Hindistan’a giden ve stratejik işgal altında tuttuğu

bir su yoluna çevirmeye girişmişti.”

 

“… İzvestiya, gerçeği söyleyen proleter yayın

orgarlarımızdan biri, Cenova Konferansı¹ sırasında bakın

ne yazmıştı: ‘İngiltere hem Shakespeare’in, hem de Lloyd

George’un ülkesidir. Birincisi bir güldürü ustasıydı, ikincisi

de öyle. Birincisi dünya çapında ünlü dramların

yaratıcısıydı, ikincisi de bu işe özendi. Birincisi bir hiç

uğruna kuru gürültü kopartırdı, ikincisi de. Birincisi, olmak

ya da olmamak sorusunu ortaya attı; ikincisi şimdi aynı

soruyla karşı karşıya.’”

 

“Bazı aklıselim sahibi burjuva politikacıları da, Bay Lloyd

George’un Türkiye’ye karşı izlediği siyasetin İngiliz dünya

imparatorluğu açısından neredeyse çılgınca, hatta deyim

yerindeyse, caniyane bir siyaset olduğu sonucuna

varmışlardır.”

RAVESTEYN²

İngiltere’nin Avam Kamarası 9 Kasımda fazla dikkatleri çekmeyen önemli bir karar aldı. Esas olarak Türkiye’yi ilgilendiren bu karar umulur ki, siyasal bir sonuç ortaya çıkartma bakımından önünde uzun bir prosedür vardır diye önemsenmemiştir. Oysa kararın bu aşamada da bir anlamı var.

Konu, Türkiye’nin Birinci Dünya Savaşı sırasında “yaptığı” Ermeni Soykırımı! Oybirliğiyle kabul edilen tasarı “soykırım iddiasını”nı tanıyor. Kesin oylama 18 Mart 2022 tarihinde yapılacak. Buradan da geçtiği takdirde, İngiltere’nin parlamenter sisteminde bir “üst meclis” olan Lordlar Kamarası’na sunulacak. Onaylanması halinde parlamento resmi olarak “1915 yılı olaylarını soykırım olarak” değerlendirmiş, yani tanıyarak Türkiye’yi mahkum etmiş olacak. Böylece İngiltere 21. yüzyılda soykırım yalanına ortak olmuş bulunuyor. “21. yüzyıl” dememizin bir nedeni bulunuyor, ileride görülecektir.

Gerçi parlamentoların bu şekilde kararlar almaları hukuken bir şey ifade etmiyor, ve ayrıca alınan kararlar onların yetki alanlarının dışında kalıyor, ancak siyasal bakımdan Türkiye’ye karşı olarak uygulanan siyasetlerin bir parçası olduğundan önem taşıyor.

Türkiye’nin devletiyle, basınıyla, medyasıyla, kuruluşlarıyla, üniversiteleriyle, partileriyle, gençliğiyle ve her şeyiyle hassasiyet ve tepki göstermesi gereken karar, İngiltere’nin soykırım yalanının üretilmesi, soykırım edebiyatı oluşması, soykırım iddialarının seyri ve bugünlere taşınması konularındaki rolünü ele almamızı dayattı.

Bu girişte okuduklarınıza özne-konu İngiltere olduğu için açıklanacak çok şey var.

TARİH: SOYKIRIM YALANI İNGİLTERE’DEN ÇIKIYOR

Orta Çağda Avrupa’da başlayan ve patlayan Türk düşmanlığında İngiltere’nin çok önemli bir payı ve katkısı olmamıştır. Türklerin yerleşim alanlarına en uzak Avrupa ülkelerinden olmasıyla açıklanabilir. Hatta 17. yüzyılda Osmanlı devletiyle İngiltere dostluk ilişkisi bile kurmuştur. Avrupa, Türkleri ortak düşman olarak belirlediğinde geride durur.

Ancak dünya hakimiyeti yarışına girdiğinde İngiltere için Türklerin ne kadar önemli olduğu ortaya çıktı. Ve 19. yüzyıl başında da İngiltere Osmanlı devletiyle etkin bir şekilde ilgilenmeyi önüne koydu, topraklarının kapladığı alanlar çok önemliydi.

Sömürgeciler arasında birinci durumda olanİngiltere ilk olarak kapsamlı bir planlamayla Osmanlı topraklarındaki Rumları ayaklandırarak koruması altında Yunanistan devletinin kurulmasını sağladı. 1844 yılında yaptığı gizli bir antlaşmada “zayıf bir Türk imparatorluğunun mümkün olduğu kadar uzun süre devamı” ve daha sonra “paylaşılması için diğer Avrupa devletleriyle işbirliği” için mutabakat kararı aldı.³ Sürenin ne kadar olduğu belirlenmemişti ama Osmanlı topraklarının parçalanması ve paylaşılması 20. yüzyılda yapılacaktı.

Yüzyılın üçüncü çeyreğinde Ermenileri sorun yaratarak kullanma, Osmanlı’nın parçalanmasının ikinci bir büyük adımıydı. Ayrılıkçı-terörist Ermeni örgütleri kurulmaya ve faaliyete başladı.

19. yüzyıl sonundan başlayarak on yıllarca kemirilen topraklar, “Büyük Savaş”la sona erdirilecek, gizli anlaşmalarla Osmanlı devleti, haritaları önceden çizilen bir küçük bölgeye sıkıştırılacaktı ve tam olarak paylaşılacaktı.

Bu arada bütün azınlıklara (azınlık olmayanlara da, örneğin, Kürtlere / Kürtler azınlık değildi!) olduğu gibi, en başta Ermenilere devlet vaat edilmiş, “siz de bu hay huy içinde devletinize kavuşun” denmişti. “Denizden denize Büyük Ermenistan” kurulacak, elbette bu devlet İngiltere’ye bağlı olacaktı. Ancak İngiltere Ermenileri ilk ve en çok kışkırtan olarak Ermenilerde sürekli hayal kırıklıkları yaratacaktı.

Ermeniler Büyük Savaş başlamadan çok önce propagandaya, silahlanmaya, ayaklanmalara, saldırılara, teröre, kıyımlara başladıkları gibi, savaş sırasında da Türk ordusunun özellikle doğu cephesinde Ruslara karşı savaşamaması ve yenilmesi için her şeyi yaptılar. Bunun cepheye zararını önlemek için tehcir kararı alındı ve uygulandı. Tehcir, devletin sınırları içinde geçici olarak yer değiştirmeydi. Hemen bunun üzerine İngiltere Ermenilere kıyım yapıldığı propagandasına başladı.

Van isyanı üzerine alınan tehcir kararı, önce komiteciler ile kıyım ve tedhiş eylemlerini yapanlar için söz konusuydu. Cephelerdeki birliklerin güvenliğinin tehdit altında olduğu yerler de öncelikliydi. Ayaklanmaların yaygınlaştırılması ve kıyımların yayılması üzerine sonradan genelleştirilecekti. Toplu yer değiştirme uygulamasına ise daha çok vardı.

Batı dünyası, sözcüleri, basını, kuruluşları, devletleri ve bütün imkanlarıyla, tehcir kararını kötülemek için ele aldı, işledi, yargıladı ve mahkum etti; kötüniyet ortadaydı!

Başta İngiltere olmak üzere Batılıların tehcir kararını, daha tehcir uygulanmaya bile başlamadan olumsuz bulup mahkum etmeleri, gerektiğinden fazla olduğu düşünülecek bir şekilde üzerinde durarak karşı çıkmaları, yalnız siyasal öneminden ve Osmanlı için daha sonra kullanılmak üzere ele alınan bir “yatırım” olarak düşünülmesinden değil, yalnız propaganda amaçlı olarak planlanmasından da değil, askeri olarak canalıcı bir özellikte görülmesindendi.

Ermenilere kıyım yapıldığı yolundaki iddiaların başını İngiltere çekiyordu. Daha 1915 mayısında İngiliz gazetelerinde kıyım haberleri çıkmaya başladı. Henüz hiç bir uygulama yapılmamıştı. Daha sonra “Ermenilerin tehcir edilmelerine başlanmasıyla birlikte katliam iddiaları Avrupa’da, harp propagandası unsuru olarak kullanılmaya” başlandı. “İngiltere ve Fransa hükümetleri, bu cinayetlerden dolayı Osmanlı hükümeti üyelerini ve katliamlara katılmış ve katılacak olanları şahsen sorumlu tutacaklarını” ilan ettiler. Bunların devamı gelecekti.

Aslında suçlama çok köklüydü. Ayrıca Ermenileri aşan bir genişlikteydi. İngiltere Türkleri, (1970 yılında adı verilecek olan) bir “Demografik Savaş”⁴ yapmakla, “etnik temizlik” uygulayıcısı olmakla itham ediyordu. Gayrimüslimler habire öldürülüyordu!

İNGİLTERE KIYIM-KATLİAM YAZININI BAŞLATIYOR

20 Şubat 1917’de The Times gazetesinde Mark Sykes’ın⁵ yazdığı bir makale yayımlandı. Makale, Ermenilerin kasıtlı ve planlı kıyımı iddiaları konusunda bir ilkti ve arkasından gelecek bütün söylem ve yayınların modeli ve örneği olacaktı. Aslında Ermenileri sevmeyen, hatta onlarla ilgili olarak başka yerlerde düşmanca, kötüleyici ve aşağılayıcı ifadeler bile kullanmış olan yazara göre Türkler 700 bin Ermeniyi kesmiş, katletmişti! Belirlenen politika gereğince Ermeniler mağdur olmalıydı! Gazeteden ayrı olarak 100 bin basılan (30 bini ABD’ye gönderilmişti) makale her yere dağıtıldı. Sonra bu konudaki girişimler sistemleştirildi.

Yapılanlar artık bir kampanyaydı.

İlk adım olarak “Ermeni katliamı fabrikasyonu”na başlandı. “Bu amaçla ilk göreve getirilen kişi W.E. Allen (1901-1973) oldu.”⁶ Kendisine 1919 yılında yazdırılan Türkler adlı kitapta Allen, hem Türk düşmanlığı yapıyor, hem de Ermenilerle ilgili olarak tezler ileri sürüyordu. İngiltere Dışişleri Bakanlığı, The Threatment of Armenians in the Ottoman Empire, 1915-1916 (Documents Presented to Viscount Grey of Falladon by Viscount Bryce) adında, sonradan en ünlü “Mavi Kitap” olarak anılacak, hüsrana uğramış öfkeli Ermenilerin söylediği ve yazdığı şeylerle, doğruluğu kontrol edilmemiş belgelere dayanan ve uydurma iddiaların yer aldığı bir kitap bile yayımladı.⁷ Propaganda amacıyla tasarlanmış kitapta “hiç isyan etmemiş ve Osmanlıya bağlı olan Ermeniler”, “asilime edilemedikleri için”, “Hıristiyan oldukları için” ezilmişler, kıyılmışlar, öldürülmüşler, yok edilmeye çalışılmışlardı!

Haziran 1915’te 2,5 milyon basılan Mavi Kitap, 1916’da 200, 1917’de 400 üzerinde yayınevi tarafından 17 dile de çevrilerek on milyonlarca olarak yeniden yayımlandı. Başta ABD olmak üzere bütün dünyada dağıtıldı.

“Psikolojik savaşın temel eserleri” arasında seçkin bir yer alacak olan bu “Mavi Kitap”ın inandırıcılığının sağlanabilmesi için, Alman karşıtlığıyla ünlenmiş diplomat-tarihçi Lord Bryce’ın (1838-1922) adı kullanılmıştı (üstelik önsözde de imzası bulunuyordu). Ama aslında kitap, o dönemde istihbarat subaylığı yapmakta olan genç Arnold Toynbee (1889-1975) tarafından kaleme alınmıştı. Savaş başladığı zaman İngiltere Dışişleri Bakanlığı’nın haberalma örgütünde çalışmaya başlayan Toynbee, 1915’te yazdığı The Murder of a Nation ve The Murdereous Tyranny of the Turks adlı çalışmaları yüzünden uygun görülmüştü.

Toynbee sonradan yazdığı bir kitabında⁸ Mavi Kitap’ın “propaganda amacıyla” yazıldığını belirtmiş, Anadolu’da yaşanan felaketlerde başta İngiltere olmak üzere Batı’nın oynadığı rolü sergilemiş, ilerideki sayfalarda Ermenilerin 1920 yılı boyunca yaptığı kıyımlardan söz etmişti.⁹

İNGİLTERE, “SUÇLU” TÜRKLERİ CEZALANDIRMAK İSTİYOR

İngiltere’de Ermeni sorununu kullanmak isteyen çevreler, Tehcirde sorumlu olanların ve suç işleyenlerin cezalandırılması için bir komisyon kurulmasını istiyordu. Amaç aslında siyasaldı.

Savaş bitip, İtilaf devletlerinin işgal ettiği İstanbul’da İngiltere, kurduğu baskı rejimiyle İttihat yönetimini cezalandırmaya yöneldi.

Osmanlı-İngiliz Cemiyeti, “iki Müslüman, iki Ermeni, iki İngiliz ve iki Amerikalıdan oluşmak üzere sekiz kişilik bir komisyon oluşturulmasını ve bu komisyonun bir mahkeme gibi faaliyetlerde bulunmasıyla amacının gerçekleştirilebileceğini” açıklamıştı. Böylece hem intikam duygularını karşılamaya, hem de emperyalistlere yaranmaya çalışıyorlardı.

Yargılanıp cezalandırılanlar, mahkum edilenler, İngilizler açısından bir başka sorunu da doğuruyordu. Yargılamaların düzmece olduğu ortadaydı, “maskaralığa dünüşmüş”tü, Osmanlı devletinin itibarını zedelemişti ve zedeliyordu ama, önemli olan, İngiltere’nin de itibarı zedelenecekti! Yargılamaların “sonuçları hiç bir şekilde dikkate alınamaz”dı.

Ama İngilizler sonuç almaya çalışmaktan vazgeçmediler. Doğru olmadığını bildiklerini ihbarları bile işleme koydular. İstediklerini tutuklattılar. Tutuklananları teslim aldılar. Sıra üst düzey devlet adamlarının da idam edilmesine gelmişti. Fakat halktan gelen tepkinin Damat Ferit Paşa hükümetini ürkütmesi üzerine İngiliz Dışişleri Bakanlığı yetkilileri, tutuklananların idamlarının kolay kolay mümkün olamayacağını anlamış görünüyor ve “suçluların Türkiye dışına götürülmesinin hem sadrazam, hem de kendileri açısından faydalı” olacağını belirtiyorlardı. En uygun yer olarak Malta akla geldi. İngiltere’nin elindeki Malta Adasına kendilerinin götürdüğü (Mayıs 1919) “Ermeni olayları sanığı” ve “savaş suçlusu” 145 Osmanlı yöneticisi, subayı, ileri geleni ve aydını, kendileri tarafından yargılanmak ve mahkum edilmek istendi. Böylece, Osmanlı mahkemelerinin zedelediği itibarlarını da kurtaracaklardı. Yargılamayı uluslararası düzeye çıkarmak istemelerine rağmen bu duruma da çıkaramadılar. Destek olmasını bekledikleri diğer ülkeler (başta Fransa) kendilerini çekti. Yalnız kaldılar.

Yargılama, Sevr “Barış” Antlaşması’nın “Ermeni katliamı” konusundaki iddiaların yer aldığı 230. ve 231. Maddelerine dayanmaktaydı.

ABD resmi belgelerinden ve yazışmalarından, sonradan ortaya çıkarılacak Alman arşivlerinden, mutlaka “suçlama” ortaya koyacak kanıtlar çıkacak olmalıydı. Umut oradaydı. Ancak ciddi hiç bir şey gelmiyor, hiç bir şey bulunamıyordu. Ayrıca sonuçta gene hiç bir hukuki kanıt yoktu. Türklerin masumiyeti ortadaydı. Düzmece suçlarla yargılandıkları iddialarına yol açabileceği ve bu yüzden ileride İngiltere’nin adalet geleneğine zarar verebileceği, İngiliz hukukuna leke sürebileceği düşünüldüğünden yargılama sürdürülmedi. İngiliz savcılığı, 21 Temmuz 1921 tarihinde, delilsiz, kanıtsız, hukuk dışı yollarla yargılama yapılamayacağına karar verdiğinden tutukluları serbest bırakmak zorunda kaldı. İttihat ve Terakki yöneticileri Ermenilere kötü davrandıkları ve onlara kıyım yaptıkları yolundaki yersiz ithamlardan kurtuldular, bu konulardaki iddialardan aklanmış oldular.

Dava düştü. İngiliz Kraliyet Başsavcısı, “İstanbul türü yargılama” yapılmasının doğru olmadığını, yargılama için “gerçek kanıt ve tanık” gerektiğini söylemişti. Tarihe “Malta Sürgünleri” (bir başka adlandırmayla “Malta Yârânları”) olarak geçen sanıklar topluluğunda devlet görevlileri ve askerler yanında, aydınlar, gazeteciler, yazarlar, siyasetçiler, din görevlileri vb. de vardı. Hepsi serbest bırakıldı, ayrımsız. Dava konusu olacak bir suçları olmadığı ortaya çıkmıştı.¹⁰

İNGİLTERE KONUYU LOZAN’A DA TAŞIMAYA KALKTI

Lozan sürecinde son bir çaba daha sarfedildi. Toplantılarda Türkiye’nin esas muhatabı olan İngiltere, belki tutar, belki de pazarlık konusu olur diye kendi şartlarından biri olarak Doğu Anadolu’da bir Ermeni devleti kurulmasını tekrar masaya sürdü (12 Aralık 1920). Lord Curzon’un ifadesiyle, “Ermeniler için Türk Asya’sında bir toplanma yeri olmalı”ydı! Bu, onlara Türklerin vatanında bir yurt vermeye çalışma anlamına geliyordu. Kararlı bir tutumla Türkiye, bunu, “Ermeni yurdu” konusunu, tartışmayı bile tartışmadı, yalnızca görüş açıklandı.¹¹

Çünkü Türkiye delegeleri Ankara’dan Lozan’a gitmek için yola çıkarken tartışma konusu olarak kabul edilmeyecek maddelerin listesini almıştı, bu listede Ermenilere Misakı Milli sınırları içinde toprak verilmesinin söz konusu olamayacağı maddesi en önemlilerinden biriydi.

Israr boşuna olacaktı, edilmedi. İngiltere bu gündem maddesi üzerinde de yenilmişti. Ve o süreçte, o günlerde Ermeni sorunu bitmişti!

Peki 19. yüzyılda ve hemen sonrasında etkin bir şekilde Osmanlı devletine karşı İngiltere’nin düşmanlıklarında savunucuların ve uygulayıcıların rolü ne ölçüdeydi? Önemliydi, onlar olmasaydı, politikalar da bu kadar ölçüsüz ve kötü söylemli, saldırılar böyle şiddetli olmazdı.

Örneğin, 1865 yılında yayınlanan Türklerin Yok Edilmesi ve Türkiye’de Hıristiyanların Çoğalması Öngörüleri başlıklı bir kitap¹² Türk düşmanlığı siyasetlerini meşrulaştırıyordu.

İngiltere’nin yönetim çevrelerinde Türk düşmanlığı en etkin dönemlerinden biri durumundaydı. Osmanlı devletine gönderilen elçiler ve “diğer görevliler” genellikle Türk karşıtları oluyordu!¹³ Zaten sonraki on yıllarda İngiltere’nin Türk düşmanı başbakanı (başbakanları) da olacaktı. 1868-1874 yılları arasında dört kez başbakanlığa getirilen Gladstone (William Ewart Gladstone; 1809-1898), yazdığı bir makalede “Türklerin dünyadan yok edilmesi gereken bir halk” olduğunu açıkça yazmıştı, başka bir yerde Türklerin insan bile sayılmaması gerektiğini ileri sürüyordu. 20. yüzyılda da, 1916-1922 yıllarında başbakan olan George (Lloyd George; 1863-1945), “’bir sürü’ olarak tanımladığı ve ‘bir insanlık kanseri, kötü yönettikleri toprakların içine işlemiş bir yara’ diyerek Türkleri Avrupa uygarlığının dışına atmayı amaç edindiğini açıklamaktan kaçınmamıştır”.¹⁴ Harbiye Bakanı Lord Kitchener ise, “savaşın henüz başladığı 1914 yılında dile getirdiği ‘Türkiye’yi mahvedinceye kadar savaşa devam edeceğiz’ kararlılığıyla” görüş belirtiyordu.¹⁵

İlginç ve önemli olan başka bir şey, Malta Yargılamaları ve Lozan Antlaşması hazırlanması sürecinde İngiltere’nin son derece dikkate değer sonuçlara varmış olmasıdır. İngiltere, (1) Ermeni “sorunu”nu yaratarak Türkiye’den parça koparma konusundaki politikasının yeni kurulan devrimci Türkiye devleti karşısında bir işe yaramadığını görmüştür, (2) Ermenilere kıyım yapıldığı konusunda Türkleri suçlamak için bir yasal yol ve bir meşru imkan bulunmamaktadır, (3) Ermeniler konusundaki yalanlara dayalı emperyalist politikalar devrimci Türkiye Cumhuriyeti’ne karşı kullanılamaz ve kullanılamayacaktır; bunlar anlaşılmış ve belirlemiştir.

İlki ve ikincisi, zaten o günlerde ortaya çıkmıştı. Üçüncüsü, 1920’li yıllardan 50’li, 60’lı yıllara kadar İngiltere’nin Ermeni “sorunu” diye ifade edilebilecek hiç bir girişim ve söylemi olmamasının gösterdiği üzere gerçekten kullanılamamamıştır. Bu bağlamda Ermeni “sorunu”nun tekrar ortaya çıktığı yılların, savaş sonlarının yılları, Amerikalı, NATO’lu, Gladyo’lu yıllar olduğunu farketmemiz gerekir. Ermeni “sorunu”nu yaratmak için Atatürk’süz Türkiye Cumhuriyeti’nin bağımsızlığının gölgelendiği dönemleri beklemek gerekmiştir.

İNGİLTERE YENİ YÜZYILDA TUTUM DEĞİŞTİRDİ

İngiltere’nin soykırım yalanı konusunda, Almanya, Fransa ve ABD gibi en önemli Batılı ülkelerden 2000’li yıllarda farklı bir tutum gösterdiği, Türkiye’nin soykırımcı olarak suçlanması kampanyasına o dönemlerde katılmadığı gözlendi. Örneğin, 2001 yılı başında iki ayrı milletvekili tarafından hem Lordlar Kamarası’na ve hem de Avam Kamarası’na verilen soru önergesinde “tehcir”in ne olduğu sorulmuş, şöyle yanıtlanmıştır: “Bir soykırım söz konusu değildir, karşılıklı kıyım olmuştur ve bu konu kapanmıştır.”¹⁶ İngiliz hükümeti ayrıca “1915 olaylarının soykırım sayılması için gereken unsurların oluşmamış olduğu”nu birçok kez açıklamıştır.¹⁷

Ayrıca İngiltere yönetimi aynı yıl, Ermenistan’daki büyükelçisi Timothy Jones’un bir demecine açıklık getirmek ihtiyacı duymuş, Ankara’daki İngiliz büyükelçiliğinin 30 Temmuz 2001 tarihli resmi basın bülteninde 1915-16 Ermeni olayları ile ilgili olarak “kanıtların, olayların soykırım olduğunu gösterdiğine inanmıyoruz” denilmişti.¹⁸ Bunları başka benzer açıklamalar izledi.

Bu açıklamalara göre, BM’nin 1948 “Soykırım Sözleşmesi”nin anlamına dikkat edilmeli, sözleşmenin geriye dönük işleyemeyeceği de gözden kaçırılmamalıydı.

2010 yılında İngiltere parlamentosunda gene aynı şekilde görüşler belirtildi.

Bütün bunların değerlendirilmesinde İngiltere’nin bir devlet ciddiyeti taşımak istediğini görüyoruz (Malta duruşmaları döneminde olduğu gibi). Avrupalı Batılı ülkeler içinde bugünkü bu ayrıksı tutum, ABD hegemonyasının artık karşı durulmaz ve karşı çıkılmaz olmadığını gösteriyor olmalıydı.

Bugünlere kadar Ermeni “sorunu” konusunda bu izlenimler ve yansımaları devam etti. Ancak…

İNGİLTERE PEKİ BUGÜN NE YAPIYOR?

1920 yılında Malta sürecinde Türklerin suçlu olmadıkları hukuken İngiltere tarafından teslim edilmişti. 2000’li yılların başında Türklerin 1915 tehciri dolayısıyla soykırımcı olarak suçlanmasının mümkün olmadığı gene İngiltere tarafından açıklanmıştı. İngiltere’nin bugünkü Avam Kamarası kararı yeni bir dönüş anlamına geliyor. Hem 20. yüzyılın başındaki kendi emperyalist ve öncü politikalarına, hem de ABD, Almanya, Fransa gibi Avrupa’nın önemli ülkelerinin soykırım yalanına sarılma tutumlarına katılmıştır. Anlaşılan İngiltere, düşünmüş taşınmış, Batı’nın ortak Türkiye düşmanlığının dışında kalmaması gerektiğini belirlemiş, ABD’nin bugünkü Türkiye’ye yüklenme politikalarının yanında yer almanın doğru olduğunu saptamıştır. Bilindiği gibi, Nisan ayında ABD Başkanı Biden Türkiye’yi suçlayıcı “beklenen” mahut açıklamasını yapmıştı.

Emperyalistlerin aynı yerde toplanmalarında anlaşılmayacak bir şey yok, ancak İngiltere’nin gene ABD’nin, bu konuda da özel olarak ABD’nin eteğine yapışması, onun kaçınılmaz kötü kaderine ortak olmak istediğinden başka ne gösteriyordur acaba?

Kan çekiyor olmalı! Malum, ikisi de WASP¹⁹ kardeşlerdir.

NOTLAR