Göllerimizi de Tükettiler…

AKP’nin doğa katliamları her geçen gün artarken, Türkiye’de göller birer birer kuruyor.

Ülkemizde son 60 yılda, Marmara Denizi’nin yüz ölçümünden daha büyük, neredeyse üç Van Gölü büyüklüğünde 70’e yakını kurudu.

Göller, iktidarın önünü açtığı doğayı yağmalayan yatırımların yanı sıra, bilinçsiz tarımsal sulama, kaçak sondajlar, kaynaklarını besleyen dağlardaki maden ocakları ve kaynak derelerine su akışını engelleyen gölet projeleri nedeniyle hızla su kaybı yaşıyor.

Küresel sömürü sisteminin doğal kaynaklara vahşi saldırısına bağlı iklim değişikliğinin yanı sıra ülkemizde iktidarın doğayı talan anlayışı göllerimizi de tüketti. Manzara vahim, ancak doğru politikalarla belki telafisi yüz yılları bulacak bir talan sisteminin acı bedelleri ortaya çıkıyor.

KURUYAN KAYBEDİLEN GÖLLER

• ACI GÖL: Afyonkarahisar / Acıgöl, 41,34 km² – 41,5 km² arasındaki yüz ölçümü ile Denizli’nin en büyük gölüyken, şu sıralar kuruma riski altında. Geçmişte yapılan barajlar ve tahliye kararları gölün su seviyesinde ciddi düşüşe neden oldu. Bu durum gölden beslenen çevre alanları da tehlikeye soktu.

• AKŞEHİR GÖLÜ: Konya / Nasreddin Hoca’nın ‘maya çaldığı’ göl olarak bilinen Akşehir Gölü, yanlış sulama ve uygulamalar yüzünden kurudu. 2009’da artan yağışlar sonrasında gölün açık su alanında flamingolar yeniden sürüler oluşturmaya başlamıştı. Ancak sazlık alanlar yeniden kurudu ve flamingolar bir daha gelmedi.

• AVLAN GÖLÜ: Antalya / Denizden yüksekliği 1030 metre olan Avlan Gölü’nün büyüklüğü 850 hektar. Göl 1970’li yıllarda tarım arazisi elde etmek için kurutulmuştu ama 2001’de yeniden su verilmeye başlandı. Ancak artık Avlan Gölü’nün büyük bir bölümü kurudu ve bir futbol sahası kadarı kaldı.

• BURDUR GÖLÜ: Bölgedeki Akgöl, Karagöl ve Tecer Gölü’nün tamamen kurumasının ardından Burdur Gölü de alarm veriyor.

• Türkiye’nin en derin göllerinden biri olan Burdur Gölü’nün su seviyesindeki azalma geri dönülemez seviyelerde. Yapılan açıklamalar gölün geçmişte sahip olduğu suyun üçte birini kaybettiğini gösteriyor.

• DİPSİZ GÖL: Gümüşhane merkeze 50 kilometre uzaklıkta, deniz seviyesinden 2140 metre yükseklikte olan, manzarasıyla ilgi çeken Taşköprü Yaylası’ndaki kaynağı ve akarı olmayan Dipsiz Göl’de ‘define’ söylentisi üzerine ismi açıklanmayan 2 kişi, kazı için başvuruda bulundu. Trabzon Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu ve Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü’nün olumlu görüşleri üzerine Gümüşhane Müze Müdürlüğü’nce ilgili kişilere define arama ruhsatı verildi. Gümüşhane Valiliği ile Kültür ve Turizm Müdürlüğü’nün onayı ile 6 Kasım’da jandarma yetkililerinin eşlik ettiği kazıda, suyu tahliye edilen göl alanı, iş makineleri ile kazıldı. Jandarmalar, kazı alanına kimsenin yaklaşmasına izin vermedi. Kaynağı ve akarı olmayan, Buzul Çağı’ndan kalma, 12 bin yıllık krater Dipsiz Göl’de tamamlanan kazı çalışmalarının ardından ekipler, alandan ayrıldı. Gümüşhane Valiliği, göl alanının eski haline getirildiğini açıkladı ancak Dipsiz Göl alanının toprakla doldurularak, kapatıldığı görüldü. Su kalmayan göl, taş ve toprak yığını haline döndü.

• EBER GÖLÜ: Afyonkarahisar / Göller Yöresi’nde olan ve göçmen kuşların göç yolu üzerinde olan Eber Gölü, kendisini besleyen su kaynaklarının kesilmesi nedeniyle tamamen kurudu.

• EREĞLİ AKGÖL SAZLIKLARI: Konya / Kuruyan göllerden biri de Ereğli Akgöl Sazlık alanı. 1960’lı yıllarda gölün 162 kilometrekarelik bölümü sıtma ile mücadele ve tarım toprağı elde etmek için kurutuldu. Göl, kurumadan önce 250 çeşit kuşa barınma ve üreme olanağı sağlıyordu.

• EĞİRDİR GÖLÜ: Isparta / Türkiye’nin ikinci en büyük tatlı su gölü olan Eğirdir Gölü de kurumaya yakın göllerden biri. Aynı zamanda birinci derecede içme suyu kaynağı olan gölde, son yıllarda sondaj kuyularının da etkisiyle aşırı su kaybı yaşandı. Eğirdir Gölü’nün, 520 kilometrekarelik yüzey alanı 445 kilometrekareye, ortalama su seviyesi de 16 metreden 6-7 metreye kadar düştü.

  . SAPANCA GÖLÜ: Su tüketiminin artması , kaynak sularını işletme haklarına sahip şirketlerin su çekmesi ve kuraklık Sapanca Gölünü kurutuyor. Gölde su miktarı, 32,5 metre kotundan 30,62 metre kotuna geriledi.

  Su ihtiyacının artması, gölü besleyen dere, kaynak sularını işletme haklarına sahip şirketlerin çok olması ve kış aylarına girilmesine rağmen yağışların başlamaması göldeki su seviyesini giderek düşürdü.

• KUYUCUK GÖLÜ: Kars / Kuş Cenneti olarak da bilinen Kars’ın Arpaçay ilçesindeki Kuyucuk Gölü tamamen kurudu. Zamanında 230’un üzerinde kuş türünün tespit edildiği göl, her yıl ekim ayının sonu kasım ayının ilk haftasında yaklaşık 40 bin göçmen kuşu ağırlıyordu.

• LADİK GÖLÜ: Samsun / Geçtiğimiz yıl su seviyesinin 4 buçuk metreden 80 santimetreye düştüğü Ladik Gölü’nün de önlem alınmadığı takdirde kuruyacağı belirtiliyor.

• MARMARA GÖLÜ: Manisa / İlkim değişikliği ve yanlış uygulamalar nedeniyle kuruma tehlikesi olan göllerden biri de Marmara Gölü. Gölün su seviyesi 1990’lı yıllardan beri azalıyor.

• MEKE GÖLÜ: Karaman / “Dünyanın Nazar Boncuğu” olarak bilinen Meke Gölü, yeraltı sularının bilinçsiz kullanımı ve kuraklık nedeniyle neredeyse tamamen kurudu.

• SALDA GÖLÜ: Burdur / “Türkiye’nin Maldivleri” olarak bilinen Salda Gölü’nde su kaynağına yapılan sulama amaçlı göletler ve çevresel etkiler nedeniyle kuraklık başladı. Aynı zamanda millet bahcesi gibi yeni alınan kararlarla da gölün ekolojik yapısının bozulacağı konusunda uyarılar yapılıyor.

• SEYFE GÖLÜ: Kırşehir / 200’den fazla kuşun yaşam alanı olan kurutulmadan önce ülkemizin en önemli kuş alanlarından birisiydi. Avrasya ile Afrika arasında en önemli kuş göç yollarının üzerinde bulunması yine önemli kuş alanları Sultan Sazlığı ve Tuz Gölüne yakınlığı ile 250ye yakın kuş türü gözlemlenmekteydi.

• TERKOS GÖLÜ: İstanbul / İstanbul’un en önemli içme su kaynaklarından biri olan Terkos Gölü, yanlış yapılaşma ve şehirleşmenin artmasıyla kuruma riski altına girdi.

• UYUZ GÖLÜ: Konya / Tatlı su gölü olan Uyuz Gölü çevredeki kuşlar için bir üreme alanı. 2005 yılındaki bir yangında çevredeki tüm sazlıklar yandı. Bunun dışında bölgede sık sık yangın olması da doğal ortamı tehdit eden bir başka durum. Uyuz Gölü de önlem alınmazsa kuruma riski altındaki göllerden biri

• YARIŞLI GÖLÜ: Burdur / Yarışlı Gölü’nün büyük bölümü, yeteri kar ve yağmur yağmayınca kurumaya başladı. Harmanlı, Yarışlı, Sazak, Kocapınar ve Düğer köyleri arasında, genişliği 16 kilometrekare derinliği bir dönem 4 metreye kadar çıkan Yarışlı Gölü, çöle dönüştü. Göl aynı zamanda, göçmen kuşların konaklama ve üreme yeri.

• TUZ GÖLÜ : Ankara-Konya-Aksaray. Yeraltı taban suları aşırı derecede çekilmiş durumda. Tuz alınmamış olsa tamamen kurumuş olurdu. Yüzeysel olarak, bu yılki çalışmalarda geçen yıla göre yüzde 9-10 kayıp var. Tuz Gölü’nde kuş çalışması yapanlar, kuş çeşitliliğinin ve sayısının da azaldığı bildiriyorlar