Umut; oksijen, su gibi ihtiyacımız olan bir şeydir. Umudu kendimizin dışında aramanın, varlığımıza yaptığımız haksızlık olduğunu düşünüyorum. Hayatımızda olumsuz bir şey yaşadığımızda umutlarımız yok olabiliyor. Umut bu kadar kısa sürede bitebilecek bir şey mi? Eğer öyleyse ne kadar vefasız. Kitap yazarının, bir yayınevinden kitabı hakkında olumsuz bir geri bildirim aldığında umudunu yitirerek kitabını başka bir yayınevine göndermemesi ve kendisinin kötü bir yazar olduğunu düşünmesi de buna örnektir. Umudun dıştan gelen bir etkiyle yeşeren yada solan bir şey olması ne acımasızca. Umut gerçekten böyle bir şey mi?
İstanbul seçimlerinden sonra adaletin yerini bulması üzerine umutların yeşerdiğini görüyorum. Umudun ne olduğuna şöyle bir bakalım ki, son günlerde yeşeren umudumuz kolay solmasın.
Umut, hedefe yönelik karar vermeye ve hedefe ulaşabilecek yolları planlamaya ilişkin duyumlardan türeyen bilişsel bir yapı şeklinde tanımlanmaktadır (synder,2002). Genel görüşe göre umudun iki boyutu olduğu düşünülmektedir. Umudun ilk boyutu bir amaç doğrultusunda harekete geçmek için motivasyona sahip olmak, ikinci boyutu ise amaca ulaşabilmek için yollar bulabilme becerisidir. (Synder ve ark, 1998). Örneğin, 70’li yılların ünlü şarkıcısı olan Şenay Yüzbaşıoğlu, Türkiye’de miting alanlarında şarkı söyleyen ilk şarkıcıydı. Şarkılarının sözleri, solcu bulunması gerekçesiyle sansürlenmişti. Bunun üzerine, hiçbir anlam taşımayan ve dolayısıyla sansüre de uğramayacak olan “honki ponki” adlı şarkıyı yazarak, sansüre takılmadan hem “solcu”luğun gereği olan protest tavrını sergiledi, hem de satış rekorlarına ulaştı.
Hayatın sakin, dalgasız bir deniz olmadığını, iniş ve çıkışlarının olduğunu kabul etmenin özellikle Türkiye’de yaşayan bizler için çok önemli olduğunu düşünüyorum. Enflasyonun iniş çıkışları, siyasi ve sosyal dalgalanmalar gibi bir çok değişkene maruz kalıyoruz. Bu değişkenler umudu azaltabiliyor. Jean Paul Sartre, “umutsuzluk insanoğlunun kendine karşı hazırlayabileceği suikastlerin en korkuncudur, umutsuzluk manevi bir intihardır.” demiştir. Yaşamaya devam edebilmek için umuda ihtiyacımız var.
Umutsuzluk yalnızca ruhsal sağlığımızı değil, fiziksel sağlığımızı da etkiler. Kanseri atlatıp sağlığına kavuşmuş kişilere baktığımızda, en temel ortak özelliklerinden biri umuda sahip olmalarıdır. Umut; bireyin kendisini güvende hissetmesini ve gerçekle ilişki kurmasını sağlayan, motivasyonunu arttıran, hastalık durumunda karamsarlık, çaresizlik duygularını önleyen, tedaviye uyumda katkı sağlayan etkili bir baş etme mekanizması olarak görülmektedir (Kavradım ve Özer, 2014). Bir örnek verecek olursak, Oya Başar geçirdiği meme kanserine, grip muamelesi yaparak ve kanseri bir ceza gibi görmeyerek atlattığını bizlere umut aşılayarak ifade etmiştir. Yani, bunun gelip geçici olduğuna inanmış ve umut etmiştir. Kanser hastalığını umut ile atlatan birçok örnek sayabiliriz. Kanser, bazen sadece bedenimizde değildir. iş hayatımızda veya gündelik hayatımızın başka yerinde kanser olarak tanımlayabileceğimiz problemler olabilir. Nerede olursa olsun umudumuz olduğunda bu kanseri atlatabiliriz.
Umut, eylemden besleniyor eylem de umuttan. Bu bir döngü… Döngünün bir yerinden başlamak gerek. Bir müzik aletini çalmayı mı öğrenmek istiyoruz? İçimizden gelmese dahi hergün en az 30 dakikamızı ayırdığımız takdirde istediğimiz bir parçayı çalabilecek kıvama gelebiliriz ve yeni parçalar çalmak için umudumuz olur. Hiç anlamam dediğimiz ve bilgi sahibi olmak istediğimiz bir alanda hergün 30 dakika okuma yaptıktan sonra ne kadar geliştiğimizi gördüğümüzde umudumuz artar. İstediğimiz bir hedefe ulaşmak için umudun oluşmasını beklemek yerine amaca uygun harekete geçtiğimiz zaman umudun da kendiliğinden oluştuğunu görebiliriz. Yani umut için emektar olmak lazım. Umut neydi? Umut emekti.
Umudumuz daim olsun. Sağlıkla kalın…
Kaynakça:
Kavradım, S , Özer, Z . “Kanser Tanısı Alan Hastalarda Umut”. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar 6 (2014): 154-164
Snyder, C. R. (2002). Hope theory: Rainbows in the mind. Psychological Inquiry, 13(4), 249–275.
Snyder CR, Crowson JJ. Hope and coping with cancer by collage women. J Pers 1998; 66:195-214.
Have you wondered how ovulation testing kits work? Read the info on the article and find out the science behind this simple technique.
