Avrupa’da fuar ekonomisi ve ticaretinin yaygın olduğu dönemde, fuar şehirleri arasında bir futbol turnuvası düzenlenmesi fikri sayesinde 1955 yılında Fuar Şehirleri Kupası adıyla doğan, 1971 yılında evrim geçirerek UEFA’nın organize ettiği bir turnuvaya dönüşen UEFA Kupası, 1999 yılında UEFA Kupa Galipleri Kupası ile birleşerek Avrupa’nın en önemli 2. Kupası haline geldi. Ülkemize gelen ilk Avrupa kupası olma özelliği taşıyan UEFA Kupası, 2009 yılında evrimini tamamlayarak UEFA Avrupa Ligi adını aldı.
Şimdi hep beraber Pokemon evrenine doğru bir yolculuğa çıkalım. Siz de benim gibi Pokemon Geeki iseniz, küçükken televizyon karşısına geçip başlamasını sabırsızlıkla beklediğimiz gelmiş geçmiş en iyi animelerden biri olan Pokemon’un, çıkışının 20.yılı anısına yeni bir filminin geleceğini duymuşsunuzdur.
https://www.youtube.com/watch?v=v7JTkoDjL8o
Duymadıysanız da Misty ve Brock’un olmama ihtimalinin yüksek olduğunu belirtmekte fayda var. Yine de, Pokemon Ferhat yüzünden siz de animeyi yarım bırakmak zorunda kalanlardansanız ya da nostalji yaşamak istiyorsanız, filmi izlemek için sinemaya gidebilirsiniz. Eskisi gibi sinemada Pokemon kartı dağıtırlarsa, kalbimizi fethedecekleri aşikar. Umarım bu sefer de çocukken olduğu gibi: “Kartımız kalmadı.” bahaneleriyle karşılaşmayız.
Kendini Pokemon sanıp camdan atlayarak, Pokemon’un yayından kaldırılmasına neden olan, en büyük eğlencelerimizden birini elimizden aldıkları için bir neslin ahını alan Pokemon Ferhat ve Seda’ya ah etmek yerine, dönemin RTÜK’ünü eleştirmiştim. Çocuğun biri camdan çıkıp “Ben Charizard’ım!” yerine “Ben Kuşum!” diye bağırarak kendini camdan atsaydı, dönemin RTÜK yöneticileri, “Duck Hunt” oynuyormuşçasına ava çıkıp, memlekette kuş bırakmazdı muhtemelen.
Akli dengesi yerinde olmayan çocuklar, kendilerini yıllar önce Charizard sanmışlardı. Birçok çocuğun, zamanında hayran olduğu Charizard’ın, Charizard olana kadarki evrimini UEFA Avrupa Ligi’ne, ana karakterimiz Ash Ketchum’ı da UEFA’ya benzetmek mümkün.
Ash’in, yağmurlu bir günde eğiticisi tarafından sokakta bırakılan Charmander’a sahip çıktığı gibi, UEFA da Fuar Şehirleri Kupası’na sahip çıktı ve Charmander’ın Charmeleon’a dönüştüğü gibi Fuar Şehirleri Kupası da UEFA Kupası’na dönüşmüş oldu. Charmeleon zamanla Ash’e itaatsizlik etmeye başlamıştı. Ash’in Pikachu ile daha çok ilgilenmesi Charmeleon’un itaatsizlik nedenlerinden biriydi. Aynı şekilde UEFA Kupası da, kulüplerin turnuvadan elde ettiği gelirlerin Şampiyonlar Ligi’ne kıyasla daha az olması ve takım kalitesinin düşmesi sonucu turnuvaya olan ilginin azalmasıyla birlikte UEFA’ya hizmet edememeye başlamıştı.
UEFA Kupası’nın son 6 sezonunun (2004-2009) şampiyonlarına baktığımızda bazılarının ertesi sezon Şampiyonlar Ligi’ne bile katılamadıklarını, bazılarının da katılmalarına rağmen gruptan bile çıkamadıklarını görüyoruz. Daha önceki yılları incelediğimizde, UEFA Kupası’nın prestijinin çok daha önemli olduğunu, UEFA Kupası’nı kazanan takımların ertesi yıl Şampiyonlar Ligi’nde de önemli başarılar elde ettiğini görüyoruz.
2000 yılından itibaren incelemeye başlarsak; bir yıl içinde mağlup olmadan UEFA Kupası’nı, ulusal lig şampiyonluğunu ve Avrupa Süper Kupası’nı kazanan tek takım olan Galatasaray, 2001 yılında da Şampiyonlar Ligi’nde çeyrek finale kalma başarısı göstermişti. En büyük talihsizliği ise Los Galacticos ile eşleşmesiydi. Süper Kupa’da Real’e diz çöktürmeyi başaran Galatasaray, Şampiyonlar Ligi çeyrek finalinin ilk mücadelesinde Real Madrid’i 3-2 yenmeyi başarsa da, ikinci maçta 3-0 yenilip turnuvaya veda etmişti. Yine de Los Galacticos’u korkutmayı başarması, UEFA Kupası’nın gelecekte de Devler Ligi’nde başarılı takımlar çıkartabileceğinin göstergesiydi.
Bir başka gösterge de Leeds United’tı. 2000 yılında UEFA Kupası’nda Galatasaray’a yarı finalde elenen Tavus Kuşları, ertesi yıl Şampiyonlar Ligi’nde yarı final oynama başarısı göstermişti.2001 UEFA Kupası şampiyonu Liverpool ise 2002 yılında Şampiyonlar Ligi’nde çeyrek finale yükselmişti.
2003 yılında UEFA Kupası’nı kazanan Porto ise, ertesi sezon Şampiyonlar Ligi’ne katılıp şampiyon olarak büyük bir başarının altına imza atmıştı. Böylece, futbol seyircilerinin UEFA Kupası’na olan ilgisi daha da artmıştı.
2004-2009 yılları arasındaki UEFA Kupası şampiyonlarının bazılarının ertesi sezon Devler Ligi’ne katılamaması, katılanların da başarısız olması UEFA’yı harekete geçirdi.
UEFA, kupanın cazibesini arttırma amacıyla, turnuvadaki takım sayısını arttırarak bir grupta 4 takımın olduğu, toplamda 12 gruptan oluşan yeni bir sistem oluşturdu. Dönemin UEFA Başkanı Michel Platini, turnuvaya daha çok takımın katılmasının bu tarihi turnuvaya yeni bir ivme kazandıracağına inandığını açıklamıştı. Böylece UEFA Kupası (Charmeleon) evrim geçirerek UEFA Avrupa Ligi’ne (Charizard’a) dönüştü. Pokemon’da da Charmeleon, Ash’i (UEFA’yı) beladan kurtarmak için Charizard’a dönüşmüştü.
Ülkemizde 2008 yılında dönemin yayıncı kuruluşu Show TV, rating kaygısı duyduğu için UEFA Kupası’nın final maçını canlı yayınlamayıp banttan yayınlamayı tercih etmişti. Temsilcimiz Fatih Tekke’nin takımı Zenit’in final maçı yerine, hayret edilesi bir şekilde rating rekorları kıran “Var Mısın Yok Musun” adlı yarışmayı yayınlayan yayıncı kuruluş, büyük bir skandalın altına imza atmış oldu. Sırf bu örnek bile, UEFA’nın, Kupa 2’nin imajını yenileme kararının ne kadar doğru olduğunu gösteriyor.
Kupa 2’nin yeni formatı, ilgiyi biraz da olsa arttırmasına rağmen beklentileri karşılayamadı. Beklentileri karşılayamamasının en büyük nedeni ise, UEFA Avrupa Ligi gelirlerinin kulüpleri tatmin etmemesinden dolayı kulüplerin kendi ulusal liglerine daha fazla önem vermesi oldu. Elbette Kupa 2 gelirlerinin Kupa 1 gelirleriyle eşit olması beklenemez, fakat arada 911,2 milyon €’luk muazzam bir uçurumun olması kulüplerin ilgisini azaltıyor. UEFA son olarak 2 yıl önce, Avrupa Ligi’ne olan ilginin artması için UEFA Avrupa Ligi şampiyonlarına ertesi sezon direkt olarak Şampiyonlar Ligi’ne katılma hakkı verdi. Kendi liginde ilk 4’e giremeyen Manchester United’ın UEFA Avrupa Ligi’ni almak için çabalayıp kupayı alması, UEFA’nın bu kararının kısmen işe yaradığını gösteriyor.
Bu yıl da Arsenal’in, Şampiyonlar Ligi vizesi alabilmek adına, UEFA Avrupa Ligi’ne önem gösterdiğini görüyoruz ve muhtemelen de bu yıl Kupa 2’nin yeni sahibi olacaklar. Yine de UEFA, grup mücadelelerinin kalitesini arttırmak istiyorsa muhakkak UEFA Avrupa Ligi gelirlerini arttırmalı, çünkü bu turnuvada sadece Arsenal ve Manchester United mantalitesindeki takımlar mücadele etmiyor.
Kendi liglerinden Şampiyonlar Ligi vizesi almanın UEFA Avrupa Ligi’ni kazanmaktan kolay olduğunu
düşünen Başakşehir gibi takımların, turnuvaya yedek kadrolarıyla çıktıklarını görüyoruz. Kupa 2’yi eski prestijine kavuşturmanın yolu, eli sıkı UEFA’ya pahalı gelse de; UEFA, Ash’in de Charizard’ı kontrol edebilmek için birçok zorluğa göğüs gererek en sonunda amacına ulaştığını unutmamalı.
 |
 |
Takımınızın bol gol attığı, üç puanların havada uçuştuğu bir ay dileğiyle…
