Söz konusu maskeyle tanışık olmalısınız! Özellikle, Gezi olayları boyunca çokça takıldı bu maske göstericiler tarafından. Bu maskeyi takanların ne kadarı maskenin kökeninden haberdardı?
Filmler, romanlar, şiirler ve başkaca ürünler toplumsal tercihleri belirlemede etkili olabiliyor. Guy Fawkes maskesinin dünyanın pek çok yerinde de göstericilerin yaygın tercihi olduğu görülüyor. Çoğu yerde Che ile yan yana geldiğini gözlemlemek de mümkün! “V for Vendetta” filminin maskeye kazandırdığı şan ve şöhret yadsınamaz.
Olumlu amaca odaklı kimse ve gruplarca kullanılan maskenin tarihsel öyküsünü anımsamakta yarar var.
Guy Fawkes bir İngiliz. Günümüzden 400 yıl önce yaşamış. İngiltere’de mezhep tartışmalarının yoğunlaştığı, Katoliklikle yol ayrımının yaşandığı yıllar! Kral VIII. Henry’nin boşanamama serüveniyle ateşlenen kilisenin bağımsızlığının sonlandırılması başlangıç sayılabilir. Hiç de kolay bir süreç yaşanmamış. Kral da olsa hatırı sayılır bir karşıt bulmuş karşısında!
İşte tam da o ortamda kendisini göstermiş Katolik Guy Fawkes. XVII. Yüzyıl başında parlamentonun güç kazandığı dönemde sıradan bir Katolik olmanın ötesinde militan bir tutum sergilemiş. Bir hücrenin üyesi olarak parlamentoyu havaya uçurmayı amaçlayan bir düzeneğin parçası olmuş. Parlamentonun altındaki bir mahzeni patlayıcıyla doldurmakla başlamışlar işe. Dinlence bitiminde parlamentonun çalışmaya başlamasıyla planın yürürlüğe sokulması amaçlanmış.
Gelişmelerden haberdar olan birisinin bildirmesiyle plan uygulanamamış. Böyle bir kalkışmanın içinde olmak Fawkes’a pahalıya patlamış. Yaşamıyla ödemiş bedelini.
Yine o yıllara geri dönüp durumu irdelemekte yarar var!
Kral VIII. Henry’yle başlayan Katoliklikle mücadele sıradan bir mezhep çatışmasının ötesinde niteliğe sahip gerçekte. Katolikliğin her geçen gün yoğunlaşan ve derinleşen tutuculuğu, baskıcı ve yobaz anlayışı, solukları kesmektedir zamanın Avrupası’nda. Engizisyon Avrupa kentlerinin orta yerinde kendince sapkın gördüklerini diri diri yakabilmektedir. Açıkçası Katoliklik o dönemin gericilik odağıdır. Rönesans’ın da gerçekte Katolik bağnazlıkla mücadele olduğu unutulmamalıdır.
Katolikliğin ada İngilteresi’ndeki misyonu da gericilik, baskıcılık ve özgürlük sınırlayıcılığıdır.
Aradan geçen dört yüz yıldan sonra böylesi olumsuz bir anlayışın simge adlarından Guy Fawkes’ın günümüzdeki ilerici adım sahiplerinin maskesi olması çelişki değilse nedir?
Günümüzün olumlu unsurlarının mücadeleleri sırasında kullandıkları simgeleri özenle seçmelerinde yarar var!
Guy Fawkes gibi bir gericinin Che ile ve Gezi sürecinde olduğu gibi Atatürk’le yan yana getirilmesi tarih bilgisi ve bilinci yokluğunun canlı göstergesidir.
Bilgi ve bilişim çağında bilgisizliğin ve bilinçsizliğin bu kadarı düşündürücü olmanın ötesinde korkutucu değil midir?
Guy Fawkes maskeleri günümüzde her yıl 5 Kasım’da yinelenen şenliklerde kullanılmayı sürdürüyor. İngiltere’de demokrasi sürecinin önemli aşamalarından birisi olarak görülen Guy Fawkes kalkışması her yıldönümünde anılıyor. Guy Fawkes maskesi taşıyan kuklalar ateşe verilerek lanetleniyor, 400 yıl önceki gerici başkaldırı.
Guy Fawkes maskeleri takılmak için değil kuklalarla birlikte yakılmak içindir!