Yapay zeka, robotik, ve genel anlamıyla teknoloji alanında altın bir çağ yaşanıyor. Her gün bilgisayarımızı açtığımızda okuduğumuz haberlerden birisi, robot veya yapay zekanın yeni bir şeyler daha yapabildiği oluyor. Bazen bu tarz haberlere tıklayıp geçiyoruz. Fakat haberler özellikle bizim çalıştığımız alanla ilgiliyse biraz irkilebiliyor insan. Kendimize sormaktan bile korktuğumuz bir soru beliriyor; “Acaba beş on yıl sonra bir robot veya yapay zeka işimi elimden mi alacak?”
Teknofobi
Teknolojiyle iç içe bir yaşam sürdürürken ne kadar teknolojiye bağımlı olduğumuzu gözden kaçırıyoruz. Bağımlılığımızın farkına vardığımızda ise durumdan uzaklaşıp teknolojiye daha geniş bir çerçeveden bakıp korkabiliyoruz. Teknofobi olarak isimlendirdiğimiz teknoloji korkusu aslında teknolojiyi anlamadığımız için oluşan bir korku. Fakat bazı korkuların yerinde olabileceği yönünde düşünen kişilerde yok değil.(1)
Baylor Üniversitesi’nde, teknofobi ve işini robota veya yapay zekaya kaybetmek ile ilgili bir araştırma yürütülmüş. Çalışmanın sonuçlarına(2) göre;
-
%37’lik bir kesim teknofobik (iş gücü robotları, karar üreten robotlar, anlamadıkları teknolojiler, yapay zeka, ve yapay zekaya güvenerek iş yapan insanlar gibi kavramlardan korkan kişilerdir) tanımına uyuyor.
-
Teknolojiden en çok korkanların, tarihsel olarak marjinalize gruplar (kadınlar, beyaz olmayanlar, ve eğitimsizler gibi) olduğu raporlandı.
-
Teknofobikler, diğerlerine göre işsizlikten üç kat daha fazla korkuyorlar. Ayrıca gelecekte yeterli paraya sahip olamamaktan, üç kata yakın daha fazla korkuyorlar.
-
Teknofobiklerin, endişelerini kontrol edememe veya durdurmama olasılığı diğerleriyle karşılaştırıldığında %95 oranında daha fazla. Ayrıca korkunç bir şey olabileceğini hissetme oranlarıda %76 daha fazla.
Çıkan sonuçlar aslında azımsanamayacak bir kitlenin teknolojiye yönelik ciddi kaygılar taşıdığını gösteriyor. Her ne kadar çalışma Türkiye’de yapılmamış olsa da, Türkiye’nin rakamları çok daha korkutucu düzeyde olacaktır.
Korkulan Teknoloji
Teknofobinin, artışının önlenmesi gereken ciddi bir parametre olduğu aşikar. Teknolojiyle savaşan ve teknolojiden korkan bir toplumun ilerleyemeyeceğini düşünüyorum. Sadece ölçüm düzeyinde kalmış olan bu araştırmalar yakın zamanda gözle görülür sonuçlar doğuracaktır. Ülkemizde teknoloji devlerinin teknofobi ile ilgili önlemler almaya başlaması gerekiyor. Her ne kadar korkular yok edilebilir olsa da, gerçeklik payı olan korkularda dile getirilmiş olacaktır.
Kaynaklar:
-
Paul K. McClure. “You’re Fired,” Says the Robot. Social Science Computer Review, 2017; 089443931769863 DOI: 10.1177/0894439317698637
-
Baylor University. “People afraid of robots are much more likely to fear losing their jobs and suffer anxiety-related mental health issues, study finds.” ScienceDaily. ScienceDaily, 21 March 2017. www.sciencedaily.com/releases/2017/03/170321125007.htm