24 Ocak 1993’te evinin önünde arabasına konan bombanın patlaması sonucu katledilmesinin ardından 18 yıl geçti. Uğur Mumcu bu yıl da ölüm yıldönümünde çeşitli etkinliklerle anılıyor.
Mumcu 22 Ağustos 1942’de Kırşehir´de doğdu. Tapu kadastro memuru Hakkı Şinasi Bey ile Nadire Hanımın dört çocuğunun üçüncüsü. 1957-61 arası Ankara Cumhuriyet Ortaokulunu ve Ankara Deneme Lisesini bitirdikten sonra Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesine girdi. Buradaki öğrencilik yıllarında yazmaya başladı. Cumhuriyet Gazetesinde yayımlanan “Türk Sosyalizmi” başlıklı makalesiyle Yunus Nadi Ödülünü aldı. 1963’te Fakültede Öğrenci Derneği Başkanı seçildi. 1965’te Hukuk Fakültesini bitirdi ve Cemal Reşit Eyüpoğlu´nun yanında bir süre avukatlık yaptı. 18 Haziran 1965´te “Biz Anayasayı Savunuyoruz. Ya Siz?” başlıklı makalesiyle Yön Dergisinde yazmaya başladı. 30 Haziran 1967’de “Kitap Toplatmak Anayasaya Aykırıdır” başlıklı yazısıyla Kim Dergisinde yazmaya başladı. Aynı yılın Ağustos ayında “Anayasaya Saygı” başlıklı yazısıyla Akşam Gazetesinde incelemeleri yayımlanmaya başladı. 1968’de dil öğrenmek için İngiltere´ye gitti. Yazılarına oradan devam etti. Ardından Akşam Gazetesindeki inceleme yazılarının sonuncusu yayımlandı.1 Mart 1968´de Kim Dergisindeki son yazısı, Londra´dan yolladığı “Yeter Artık Beyler” oldu. 25 Mart´tan itibaren aralıklarla Türk Solu Dergisinde yazmaya başladı. 1969 başında Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi İdare Hukuku Kürsüsü Profesörü Tahsin Bekir Balta´nın asistanı oldu. Aynı yılın Temmuz ayından sonra incelemeleri, Milliyet Gazetesinde yayımlanmaya başladı. Asistan olunca 13 Kasım 1969´da Ankara Barosu Levhasından kaydını sildirerek avukatlığı bıraktı. 1969-71 arası Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi´nde yazıları yayımlandı. 1970 yılında Ant Dergisi ile Cumhuriyet Gazetesinde makale ve incelemeleri yayımlandı. Aynı yıl Devrim Dergisinde de yazmaya başladı. 12 Mart darbesinin akabinde 17 Mayıs 1972´de gözaltına alındı. Bir ay sonra serbest bırakıldı. 12 Temmuz 1971´de Ortam´da yazıları yayımlanmaya başladı. O yılın Ekim ayında Devrim Dergisine son kez yazdı. Askerliğini yapmaya hazırlandığı sırada, orduya hakaret etme savıyla tutuklandı. Pek çok aydınla birlikte, Mamak Askeri Cezaevinde bir yıla yakın kalan Uğur Mumcu, açılan davada 7 yıl hapse mahkûm edildi ancak, kararın Yargıtay´ca bozulmasının ardından serbest bırakıldı. 10 Ekim 1972’de serbest bırakılmasının ardından hemen askere alındı. 1973 Tuzla Piyade Okulunda 10 Ocak´a kadar süren üç aylık eğitimden sonra, okul yönetimi tarafından “kötü hal ve düşünce sahibi” diye suçlanarak “er” çıkarıldı ve Patnos´a yollandı. 31 Ocak 1974’te askerliğini sakıncalı piyade eri olarak, Ağrı´nın Patnos ilçesinde tamamladı. Yedek subaylık hakkı ve aylıkları için sadece maddi tazminat isteğiyle açtığı davayı kazandı ve yedek subaylık hakkını elde etti. Askerlikten sonra üniversitedeki görevinden ayrıldı ve gazeteciliğe profesyonel olarak, 25 Şubat´ta Yeni Ortam Gazetesinde “Anarşist!..” başlıklı yazısıyla başladı. 1976 Mayıs ayında Güldal Homan ile nişanlandı. 19 Temmuz´da evlendiler. 1977’de Anka Ajansından ayrılarak Cumhuriyet Gazetesinin kadrolu yazarı oldu. 1978’de Sakıncalı Piyade Rutkay Aziz ile birlikte, tiyatroya uyarladı. Sakıncalı Piyade Tiyatro ilk olarak Ankara Sanat Tiyatrosu´nca (AST) sahneye kondu ve 700 kez sahnelendi. 6 Kasım´da onaylamadığı gelişmeler üzerine, 80 arkadaşı ile birlikte, Cumhuriyet Gazetesinden ayrıldı. 1 Şubat – 3 Mayıs 1992 tarihleri arasında Milliyet Gazetesi´nde yazdı. 7 Mayıs´ta Cumhuriyet Gazetesi´nde yapılan yönetim değişikliği üzerine yeniden Gazetesine döndü. 13 Ocak 1993’te İstanbul´da Harp Akademilerinde gazetecilik üzerine bir konferans verdi. Öldürülmeden önce, PKK ve Kürt sorunu üzerinde çalışmalar yapmaktaydı. 24 Ocak 1993 Pazar günü arabasına yerleştirilen bomba ile öldürüldü. Geriye bir çok karanlığı aydınlığa çıkaran yapıtları miras kaldı.
Aşağıda yapıtlarından örnekler sıraladığımız üretken yazar-araştırmacı-gazeteci Uğur Mumcu, kişi başına yılda 1 kitabın bile okunmadığı yurdumuzda her yıla birden fazla kitap yazmayı sığdırmıştır. Değerli aydınımız Uğur Mumcu’yu buradan saygıyla anıyoruz!
Yapıtlarından bazıları:
1975 Suçlular ve Güçlüler (12 Mart dönemini sergilediği makaleleri)
1975 Mobilya Dosyası
1977 Sakıncalı Piyade
1977 Bir Pulsuz Dilekçe
1978 Büyüklerimiz
1979 Çıkmaz Sokak
1980 Tüfek İcat Oldu
1981 Silah Kaçakçılığı ve Terör
1981 Söz Meclis´ten İçeri
1982 Terörsüz Özgürlük
1984 Sakıncasız (oyun)
1984 Papa-Mafya-Ağca
1985 Liberal Çiftlik ve Devrimci Demokrat
1986 Aybar ile Söyleşi
1987 İnkılap Mektupları
1987 Rabıta
1987 12 Eylül Adaleti
1988 Bir Uzun Yürüyüş
1988 Tarikat-Siyaset-Ticaret
1990 40´ların Cadı Kazanı
1990 Kâzım Karabekir Anlatıyor
1991 Kürt-İslam Ayaklanması 1919-1925
1992 Gazi Paşa´ya Suikast
Kaynak: http://www.umag.org.tr